Page 12 - ฉบับเดือน มีนาคม ๒๕๖๘
P. 12
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
โรคหัด
ภัยเงียบที่อาจใกล้กว่าที่คิด
โดย...น.อ.หญิง ภาศรี มหารมณ์ หน.ศูนย์การแพทย์แผนไทยหมอพรและการแพทย์ผสมผสาน/อายุรแพทย์โรคติดเชื้อ รพ.สมเด็จพระปิ่นเกล้า พร.
คุณรู้หรือไม่
โรคหัดเป็นโรคที่ติดต่อได้ง่ายมาก เพียงแค่นั่งอยู่ในพื้นที่ที่มีเชื้อก็อาจติดโรคได้ แต่ข่าวดีก็คือ วัคซีนสามารถป้องกันโรคนี้
ได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากเราได้รับวัคซีนอย่างครบถ้วนก็สามารถลดการระบาดของโรคนี้ได้
โรคหัดคืออะไร?
โรคหัดเกิดจาก ไวรัส Measles ซึ่งแพร่กระจายผ่านละอองฝอยในอากาศจากการไอหรือจามของผู้ป่วย เชื้อสามารถ
อยู่ในอากาศและบนพื้นผิวได้นานถึง ๒ ชั่วโมง
อาการของโรคหัด
หลายคนมักเรียก “ไข้ออกผื่น” ว่า “โรคหัด” แต่จริงๆ แล้วอาจเกิดจาก
เชื้ออื่นได้ด้วย อาการของโรคหัดจริงๆ มักปรากฏขึ้น ๑๐ - ๑๔ วัน หลังได้รับเชื้อ
และมีลักษณะดังนี้
ระยะแรก : ไข้สูง น�้ามูกไหล ไอ ตาแดง
ก่อนเกิดผื่น : จะตรวจพบว่ามีจุดขาวเล็กๆ ในปาก หรือที่เรียกว่า Koplik spots
ซึ่งเป็นสัญญาณส�าคัญของโรค
ระยะผื่นขึ้น : ผื่นแดงเริ่มจากใบหน้าและกระจายลงล�าตัว
ภาวะแทรกซ้อนที่ต้องระวัง
แม้โรคหัดจะหายได้เองแต่บางคนอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง เช่น
- ปอดอักเสบ เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตที่ส�าคัญของผู้ป่วยโรคหัด โดยพบว่ามีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน
ที่ร้ายแรงได้
- สมองอักเสบ อาจท�าให้เกิดอาการชักเกร็ง หมดสติ และสามารถท�าให้สมองถูกท�าลายเป็นการถาวรได้
- การติดเชื้อในหู อาจส่งผลให้สูญเสียการได้ยินถาวร
- โรคสมองเสื่อมจากโรคหัด (Subacute Sclerosing Panencephalitis, SSPE) โดยจะพบในผู้ป่วยที่เคย
เป็นหัดตอนเด็กและเกิดอาการหลังจากนั้นหลายปี
ซึ่งภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้สามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน มีหลักฐาน
เชิงประจักษ์ พบว่าการให้วิตามินเอ ในเด็กอายุต�่ากว่า ๕ ปี สามารถลดความรุนแรง
ของโรคได้ นอกจากนี้ การใช้เครื่องป้องกันส่วนบุคคล (Personal Protective
Equipment, PPE) ยังช่วยป้องกันบุคลากรทางการแพทย์ที่ต้องดูแลผู้ป่วยโรคหัดได้
อีกด้วย
ผู้ใหญ่ควรฉีดวัคซีนหรือไม่?
การติดเชื้อโรคหัดเกิดขึ้นได้กับบุคคลทุกช่วงอายุไม่ใช่เฉพาะกับเด็กเท่านั้น
ดังนั้นการป้องกันโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพจึงต้องมีการฉีดวัคซีนในผู้ใหญ่ โดยหากได้รับ
วัคซีนครบ ๒ เข็ม จะสามารถป้องกันการป่วยเป็นโรคหัดได้ตลอดชีวิตในคนส่วนใหญ่
หน้า ๙ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๗ เล่มที่ ๓ เดือน มีนาคม พ.ศ.๒๕๖๘
