Page 22 - ข่าวสารฯ ฉบับ 6301 ม.ค.๖๓
P. 22
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
รองเท้าส�าหรับผู้สูงอายุ
ผู้สูงวัย ๕๐ +
โดย...ศิษฏ์ชายชล สุทธิพงศ์ MBA RN
คราวที่แล้วเราคุยกันถึงเรื่องที่อยู่ ที่อาศัย ซึ่งเป็นเรื่องจ�าเป็น ส�าหรับท่านที่ข้ามเส้นครึ่งชีวิตมาเรียบร้อยแล้ว คงเคยได้ยินค�าว่า
half-life เป็นชีวิตครึ่ง หรือเข้าใจว่าเป็นครึ่งชีวิตก็ได้ จากการคาดคะเนนั้น ช่วงชีวิตในส่วนที่เหลือนี้ ไม่น่าจะเกินอีก ๕๐ ปี แต่อาจมี
คนโต้แย้ง อย่างไรก็ตาม ท่านคงจะไม่ปฏิเสธว่า คนจ�านวนน้อยนักที่จะมีอายุเกินร้อยปี บางคนบอกว่ามีอายุเพียงแค่เต็มร้อยก็พอ
ในความเป็นจริงแล้ว จากการเก็บข้อมูลของทางราชการน�ามาค�านวณ ซึ่งได้ผลออกมาว่า อายุเฉลี่ยจริงๆ (ถ้าจ�าไม่ผิด) ท่านชาย ๗๙ ปี
ท่านหญิง ๘๒ ปี บวกลบ การแพทย์การพยาบาลพัฒนาไปมาก ชีวิตคนจึงมีอายุยืนยาวขึ้น ดังนั้นช่วงครึ่งหลังของชีวิตเรา ก็ควรจะเป็น
ชีวิตที่ผ่อนคลาย ไม่เครียด และมีความสุข สะดวกร่างกาย สบายจิตใจ ใช่แล้วครับ สบายจิต เริ่มปรุงแต่ง ปรับระบบจิตใจให้เข้ากับสถานะ
ทางกาย ไม่ให้เจ็บป่วย ที่กล่าวว่าต้องสบายจิตก่อน นั้นอ้างอิงถึงจิตใจของท่านที่ผ่านมามาก มากกว่า ๕๐ ปี มีความยุ่งยากใจ วุ่นวาย
มากมายในชีวิต เพื่อจะประคับประคองเลี้ยงดูลูก ลูกก็เริ่มมีครอบครัวกันหมดแล้ว อย่าเพียงรอเลี้ยงดูหลาน ท่านต้องดูแลตัวเองบ้าง
สลายความห่วงและหวงลง ปล่อยให้ลูกให้พวกเขาด�าเนินชีวิตอย่างอิสระ และความเครียดจากการงานให้ผ่อนคลาย สบายใจ ปรับเปลี่ยน
การใช้ชีวิตแบบใหม่ เตรียมพร้อมเข้าสู่วัยเกษียณอายุ
จากที่อยู่อาศัย เรามาที่เรื่องของ รองเท้ากับผู้สูงอายุนั้น ซึ่งเป็นของคู่กันกับการพลัดตก
หกล้ม จากอุบัติเหตุ หรือที่เกี่ยวข้องโรคกระดูก กล้ามเนื้อ โรคไหลเวียนโลหิต ประสาทเสื่อม เป็นต้น
การเลือกรองเท้าจึงมีความจ�าเป็น และต้องเริ่มให้ความส�าคัญแล้ว ที่ผ่านมาเราเลือกสวมใส่กันเพื่อความสวย
ความงาม แต่ถึงวันนี้เราต้องค�านึงถึง สรีระของท่าน ให้เหมาะสมกับน�้าหนักตัว ความสูง รูปร่างของเท้า
ที่เปลี่ยนแปลง และโรคภัยที่ติดตามมา พร้อมการหกล้มที่มีสาเหตุจากพื้นรองเท้ามากหลายกรณี รองเท้าต้องออกแบบให้เกาะพื้นได้ดี
พื้นรองเท้าต้องขยายกว้างมากกว่าตัวรองเท้า ต้องไม่ลื่นเวลาเดินผ่านที่เปียกชื้น รองรับความไม่สมดุลย์ของร่างกายผู้สูงอายุที่เสื่อมถอย
อาจมาจากน�้าหนักที่มากเกิน สายตาที่ฝ้าฟาง มองไม่ชัด แสงสว่างที่เดินผ่านไม่พอ สะดุดสิ่งกีดขวาง ไม่หลวม หรือคับจนเกินไป เป็นต้น
อีกตัวอย่าง เช่น รองเท้าของคนที่เป็นโรคเบาหวานนั้น จะมีปัจจัยที่ต้องนึกถึงอะไรบ้าง เราต้อง
มีความเข้าใจเรื่องพื้นฐานของสาเหตุ และผลลัพธ์ให้ถ่องแท้ อาทิเช่น ระบบไหลเวียนโลหิตในบริเวณ
ปลายนิ้วเท้า ส้นเท้า และฝ่าเท้า เส้นเลือดจะอุดตันหรือ แตกง่าย หายช้า ต้องหมั่นดูแลเท้าเป็นประจ�าทุกวัน
เมื่อมีแผล บางท่านอาจไม่รู้สึกถึงการบาดเจ็บ เพียงแค่รอยช�้านิดเดียว ก็สามารถท�าให้เกิดความหายนะกับเท้า
ของเราได้ เคยเห็นไหมครับ เพียงมีจุดด�าๆ เล็กๆ ไปเกิดขึ้น ลึกลงไปที่ส้นเท้า ถ้าไม่สังเกตการเปลี่ยนแปลง
ของจุดด�านั้นอย่างละเอียดทุกวัน ขยายตัวขึ้น การรับรู้ถึงความเจ็บปวดบริเวณนั้น อาจมีผลไปสู่การตัด
นิ้วเท้า ตัดเท้า จากจุดด�าใต้ผิวหนังนั่นเอง จึงจ�าเป็นอย่างยิ่งที่ เราต้องเอาใจใส่ ถนอม รักษาเท้าของท่าน
มากกว่าคนที่ไม่เป็นเบาหวาน การที่เราเห็นได้ด้วยตาเราเอง จะได้รักษาได้ทันท่วงที
รองเท้าต้องปิดส้นเท้า และปิดปลายนิ้วเพื่อป้องกันการกระแทก ไม่ใส่รองเท้าแตะ
ความยึดหยุ่นของวัสดุใช้ท�ารองเท้า ไม่บีบรัดเท้าเป็นเวลานาน อนุญาตให้มีการถ่ายเทอากาศ
ภายในรองเท้า คืออาจพูดว่าให้เท้าได้หายใจบ้าง สวมใส่สบายในทุกโอกาส รูปลักษณ์ของ
รองเท้าก็จะไม่สวยเหมือนที่เราอยากได้ แต่เหมาะกับเท้าของเรา เป็นต้น ค�านึงถึงสุขภาพเท้า
ให้มากกว่าปกติ ส้นสูงนั้น อันตรายมากๆ เดินไม่สะดวก โอกาสพลิกมีมาก การทรงตัวของ
สูงวัยเสื่อมลง ความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บสูง คือว่าถ้ามีอะไรเกิดขึ้น มันยากกับการรักษา
ค�าที่เราเคยได้ยินคุ้นหู “กันไว้ดีกว่าแก้ แย่แล้วจะแก้ไม่ทัน” นั้นตรงมากๆ อย่าให้มีการเกิด
ตามค�าพังเพย “วัวหายล้อมคอก” การป้องกันดีกว่าการรักษา ลดความเสี่ยง ลดปัจจัยเสี่ยง
ชีวิตในช่วงสูงวัย จะยืนยาว และด�าเนินไปด้วยความสบายใจ ตามพยาธิสภาพของแต่ละคน
แต่ละท่าน ก็เพียงเตือนๆ กันไว้ นะ
หน้า ๑๒ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๒ เล่มที่ ๑ เดือน มกราคม พ.ศ.๒๕๖๓
