Page 18 - 7 july63
P. 18
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
ผู้สูงวัย ๕๐ +
โดย...ศิษฏ์ชายชล สุทธิพงศ์ MBA RN
ถ้ำจ�ำเป็นที่จะต้องหำกิจกรรมท�ำ จำกที่เรำท�ำงำนประจ�ำได้ถึง ๔๕ ปี หรือมำกกว่ำ หลำยคนตกใจ ปรับตัวไม่ทัน
สิ่งนี้มีผลต่อภำวะจิตใจ อย่ำงมำก และบ้ำงก็ตื่นตะหนก “ตายล่ะ เราจบสิ้น จบแล้วหรือ” ปลดเกษียณไม่ใช่จบชีวิต
แต่เป็นจุดเริ่มต้นของงำนที่มีควำมสุขทำงใจ จิตใจและสุขภำพจิต หรือควำมสมบูรณ์ทำงจิตใจ จะเป็นแรงผลักควำมรู้สึก
ให้เรำยังคงรู้ตัวว่ำ มีส่วนส�ำคัญในครอบครัว หรือสังคมที่เรำอำศัยอยู่ในปัจจุบัน อย่ำงนี้แล้ว โอกำสเครียด ซึมเศร้ำ ภำวะเหงำ
จะมีน้อยกว่ำคนอื่น
เรื่องสุขทำงใจ ของกำรเป็นอำสำสมัครในครอบครัว ได้กล่ำวมำแล้ว อำทิเช่น ช่วยเลี้ยงดูหลำนๆ และบุตร
จนเติบใหญ่ เพื่อจะไม่ต้องห่วงใย ไม่กังวล ในเรื่องที่ลูกหลำนจะมีควำมอยู่รอดในสังคมนั้นๆ ได้อย่ำงไรก็ดี ให้มองลึกลงไป
อีกนิด ในส่วนของกำรเลี้ยงดูหลำนๆ นั้น เรำอำจจะยังเกรงๆ พ่อแม่ของหลำนอยู่นิดๆ จึงท�ำอะไรไม่ได้ตำมควำมประสงค์ของเรำ
อย่ำงเต็มที่ แต่ก็ยังมีตัวช่วยอื่นอีกที่ท�ำให้ชีวิตของเรำมีคุณค่ำหลังเกษียณได้ ซึ่งก็เป็นควำมสุขทำงใจอีกแบบหนึ่ง ในที่นี้จะ
น�ำมำกล่ำวถึงคือกำรเป็นอำสำสมัครต่อส่วนรวม ต่อกลุ่มสังคม เช่น ถ้ำหำก
คิดว่ำชีวิตของท่ำนยังอยำกโลดโผนอยู่ ก็เป็นอำสำสมัคร ติดไปกับรถอีเอ็มเอส
ของมูลนิธิร่วมกตัญญูก็ได้ เพียงอำทิตย์ละหนึ่งถึงสองครั้ง ก็จะช่วยให้เรำ
รู้สึกดีขึ้น จะตอบสนองควำมอยำกเป็นได้อย่ำงดี แต่ถ้ำกลับมำคิดว่ำ
ควำมสนใจในสิ่งนี้หลำยๆ คนคงจะแทบไม่มี อำจจะเป็นด้วยเหตุผลที่ว่ำ
เรำมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ มำพัวพันกับงำนจิตอำสำแบบนี้ ดังนั้นก็ไม่ควรท�ำ
หลักๆ ก็คือสุขภำพกำยของเรำนั้นไม่เหมือนก่อน เรำเริ่มมีโรคแทรกเข้ำมำ
มำกขึ้น พร้อมกับอำยุที่มำกขึ้น ด้วยควำมเสื่อมถอยที่เกิดขึ้นตำมธรรมชำติ
งำนอำสำสมัครควรจะเกิดจำกควำมสมัครใจ หรืออยำกจะท�ำสิ่งนั้นสิ่งนี้โดยมีมำจำกรำกฐำนของตัวตนภำยใน
ตัวเรำเอง ถ้ำถูกบังคับให้เป็นอำสำสมัคร ก็ต้องบอกว่ำ ไม่ได้เป็นจิตอำสำที่บริสุทธิ์ ผลของงำนที่ได้ก็คือได้แต่แรงงำน
จำกร่ำงกำยไปท�ำประโยชน์ แต่จิตใจไม่เบิกบำน ไม่สบำยใจ ถือว่ำไม่ได้ประโยชน์ ซึ่งถ้ำจ�ำไม่ผิดก็จะสอดคล้องกับ ค�ำพูด
บ่อยๆ ที่ว่ำ “ข่มขืนโคเขำให้กินหญ้ำ” และถึงแม้ว่ำจะเป็นงำนที่ขอร้องแกมบังคับ ก็ไม่เกิดประโยชน์กับจิตใจของตัวเอง
เช่นกัน จริงอยู่เรำได้ประโยชน์ต่อกลุ่มสังคมของเรำที่อำศัยอยู่ แต่วัตถุประสงค์หลักของกำรเป็นอำสำสมัครที่แท้จริงนั้น
ต้องให้เกิดประโยชน์กับจิตใจเป็นส�ำคัญ ได้ยินมำคุ้นหูว่ำ “ได้ไปแต่ตัว
ไร้จิตวิญญาณ” หรือได้เพียงแต่กับร่ำงกำย แต่ไม่ได้จิตใจ เป็นต้น ได้ทั้งตัว
และหัวใจ ถึงจะเป็นวลีที่ดีที่สุด งำนจิตอำสำหรืออำสำสมัคร สมควรอย่ำงยิ่ง
ต้องเป็นงำนที่เรำชอบ และท�ำแล้วสบำยใจที่สุด ถ้ำตัดสินใจไม่ได้ ก็ไม่ต้องคิด
หรือไม่ต้องท�ำงำนอำสำสมัคร ซึ่งออกจะเกิดโทษ มำกกว่ำประโยชน์ พิจำรณำ
ท�ำงำนอดิเรกไปจะเหมำะสมกว่ำ
หน้า ๑๕ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๒ เล่มที่ ๗ เดือน กรกฎำคม พ.ศ.๒๕๖๓
