Page 15 - ข่าวสารแพทย์นาวี ฉบับเดือน พ.ย.๖๔
P. 15
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
ผู้สูงวัย ๕๐ +
โดย...ศิษฏ์ชายชล สุทธิพงศ์ MBA RN
ตอนที่แล้วค้างกันไว้เรื่องระบบของร่างกายที่เราควรจะเตรียมตัวเตรียมใจรับสถานการณ์ที่ก�าลังจะเกิดขึ้นในอนาคต
อันใกล้นี้ เราสามารถจะจัดการกับมันได้อย่างดี และการรู้เขารู้เรา เตรียมตัวให้พร้อมก็มีชัยไปกว่าครึ่งแล้ว คราวที่แล้วเราได้
คุยกันถึงเรื่องระบบการถ่ายเทของหลอดเลือดหัวใจและข้อกระดูก กระดูกและกล้ามเนื้อต่อไป เราก็จะคุยถึง เรื่องระบบขับถ่าย
ทั้งอุจจาระและปัสสาวะ ความจ�า และทักษะความคิดของท่านสูงวัย
เคยคุยกันไปแล้วในเรื่องของโปรไบโอติกและพรีไบโอติก ซึ่งเป็นเรื่องของ
จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ในระบบขับถ่ายของเสีย บางครั้งเราก็มีอยู่ในร่างกายอยู่แล้ว
แต่ไม่พอเพียง เราก็เลยต้องเพิ่มเข้าไป เติมเข้าไปช่วยให้ร่างกายได้มีจุลินทรีย์ที่ช่วย
ระบบย่อยกากอาหารมากขึ้นให้สมบูรณ์ เพราะเรื่องนี้จะไปเกี่ยวข้องกัน
การที่เรามีอาการท้องผูก ท้องผูกจากพื้นฐานที่อาหารไม่ย่อย หรือย่อย
ไม่สมบูรณ์ หรือย่อยแล้วย่อยอีก แต่กากใยไม่เดินทางไปขับถ่ายบริเวณทวารหนัก
เมื่อทับถมกัน อัดแน่นกัน ก็กลายเป็นตัวขัดขวางการขับถ่ายอุจจาระ ซึ่งส่งผลถึง
ความร้ายแรง ในปัญหาอื่นๆ ตามมาในภายหลัง ปัญหาล�าไส้อุดตัน ต้องผ่าแล้วตัดล�าไส้บางส่วนออกไป แล้วก็ต่อล�าไส้กลับคืน
เป็นต้น การกินอาหารให้เหมาะสม จึงนับได้ว่า เป็นการป้องกันอย่างดี ท่านต้องแน่ใจว่าอาหารที่รับประทานไปแต่ละมื้อนั้น
มีกากใยสูง เช่น ควรจะมีผลไม้ ผัก และเมล็ดธัญพืช ในแต่ละมื้ออาหารอย่างเพียงพอ จ�ากัดจ�านวนเนื้อติดมัน ขนมหวาน และ
ควรที่จะต้องดื่มน�้ามากๆ เครื่องดื่มของเหลวต่างๆ ก็ช่วยได้ เหล่านี้ควรมีทุกมื้อ ทุกวัน ให้เป็นกิจวัตร รวมทั้งท่านต้องฝึก
การขับถ่ายให้สม�่าเสมอเป็นประจ�า ร่างกายจะได้คุ้นชิน
ในส่วนของการขับถ่ายปัสสาวะนั้น ท่านก็คงจะคาดการณ์กันได้ว่า พออายุ
มากขึ้น กระเพาะปัสสาวะก็มีความยืดหยุ่นน้อยลง ส่งผลท�าให้ท่านจะปัสสาวะ
บ่อยขึ้น หรือฉี่บ่อยขึ้น กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะและกล้ามเนื้อในส่วนฐานของ
กระดูกเชิงกรานนั้นเริ่มอ่อนแอ มีความยากล�าบาก ที่จะขับปัสสาวะออกมาให้
หมดกระเพาะ ไม่เหมือนตอนหนุ่มสาว ดังนั้นเราจะสูญเสียการควบคุมการปัสสาวะ
ไม่สามารถกั้นหรืออั้นปัสสาวะได้ สังเกตได้จากการที่เราหัวเราะ ไอ หรือจาม
ท่านไม่สามารถกลั้นปัสสาวะเอาไว้ได้เลย ในขณะที่เรามีแรงดันภายในตัวของเรา
เกิดจากการไอ จาม หรือหัวเราะ ปัสสาวะจึงเล็ดออกมาได้ สังเกตเห็นว่าผู้ที่สูงวัย
ทั้งชายและหญิงนั้น นิยมใส่ผ้าอนามัยหรือไดเปอร์ เวลาออกจากบ้าน เพราะว่าถ้าเกิดมีปัสสาวะเล็ดออกมาก็จะซึมซับได้บ้าง
และไม่ส่งกลิ่นเหม็น ท�าให้คนที่อยู่รอบข้างได้รับรู้ ตัวเราเองอาจจะรับไม่ได้ คือเสียหน้าหรือละอายต่อสาธารณะชน ซึ่งส่งผลให้
ผู้สูงวัยทั้งหลายทั้งปวง ไม่อยากออกไปนอกบ้าน หรือสถานที่ต่างๆ ที่เราเคยไปพักผ่อนหย่อนใจ เนื่องจากกลัวจะหาที่ปัสสาวะ
ไม่ได้ และไม่ทันการณ์ ส่วนท่านชายนั้นก็จะมีปัญหาเรื่องต่อมลูกหมากโต หรือต่อมลูกหมากอักเสบ มันก็จะท�าให้เกิดการมีปัสสาวะ
บ่อยขึ้นแล้วก็แต่ละครั้งมีจ�านวนน้อย
ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๓ เล่มที่ ๑๑ เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๖๔ หน้า ๑๓
