Page 22 - ข่าวสารแพทย์นาวี ฉบับเดือน มกราคม ๒๕๖๕
P. 22
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
บทบาทของนักปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ (Paramedic)
ของกรมแพทย์ทหารเรือ
โดย...พ.จ.อ.นิธิ มะลิทิพย์ ครูแผนกศึกษา รร.นวก.ศวก.พร.
พ.จ.อ.ชาญวิทย์ ชินสีห์ นักปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ รพ.สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พร.
นักปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ (Paramedic) เป็นวิชาชีพใหม่ ที่มีบทบาทในการปฏิบัติงานด้านการแพทย์ฉุกเฉิน
หลังจากที่ประเทศไทยมีการประกาศใช้กฎหมาย พระราชบัญญัติ การแพทย์ฉุกเฉิน (พ.ศ.๒๕๕๑) ซึ่งบทบาทหน้าที่นั้น คือ
การช่วยเหลือผู้เจ็บป่วยฉุกเฉินวิกฤติ โดยสามารถปฏิบัติงานได้ทั้งในห้องฉุกเฉิน (ER) และนอกโรงพยาบาล (Pre-hospital care)
รวมทั้งเป็นผู้ปฏิบัติการระดับสูงสุด ในการปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์กู้ชีพนอกโรงพยาบาล โดยเฉพาะในระบบ EMS (Emergency
Medical System) ขีดสมรรถนะความสามารถ สามารถให้การรักษาผู้ป่วยโดยให้สารน�้าทางหลอดเลือดด�า ฉีดยาทางกล้ามเนื้อ
และหลอดเลือดด�า การช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูง การกระตุ้นหัวใจด้วยไฟฟ้า การใส่ท่อช่วยหายใจ การเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บทางอากาศยาน
การจัดการสาธารณภัย และการดูแลผู้บาดเจ็บจากอุบัติเหตุทุกรูปแบบ โดยอยู่ภายใต้การอ�านวยการของแพทย์อ�านวยการ
(Medical Director) ในปัจจุบันมีนักปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ (Paramedic) ที่กรมแพทย์ทหารเรือมอบทุนไปศึกษา และ
ส�าเร็จการศึกษากลับมาปฏิบัติงานให้แก่กองทัพเรืออยู่สองส่วนได้แก่ การท�าหน้าที่เป็นครูผู้สอน ของ รร.นวก.ศวก.พร. และเป็น
ผู้ปฏิบัติงานของศูนย์กู้ชีพในโรงพยาบาลหลักของกรมแพทย์ทหารเรือ
โรงเรียนนาวิกเวชกิจ ศูนย์วิทยาการ กรมแพทย์ทหารเรือ เป็นสถานศึกษา
ที่ผลิตนักเรียนจ่า พรรคพิเศษ เหล่าทหารแพทย์ของกองทัพเรือ เดิมทีเป็นหลักสูตร
พยาบาลศาสตร์ระดับต้น และได้เปลี่ยนหลักสูตรเป็น ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง
(ปวส.) สาขาปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ ในระดับเจ้าพนักงานฉุกเฉินการแพทย์
(จฉพ.) ซึ่งมีความจ�าเป็นที่จะต้องใช้บุคลากรหรือครูผู้สอนที่มีความรู้ความสามารถ
เฉพาะทาง และเข้าใจในบริบทของการแพทย์ฉุกเฉิน ซึ่งนักปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์
(Paramedic) เป็นผู้ปฏิบัติการฉุกเฉินที่ส�าเร็จการศึกษาในระดับปริญญาตรี โดยมีขีดสมรรถนะความสามารถด้านการแพทย์ฉุกเฉิน
เพียงพอที่จะถ่ายทอดความรู้ให้กับ นักเรียนจ่า พรรคพิเศษ เหล่าทหารแพทย์
กรมแพทย์ทหารเรือได้เล็งเห็นความส�าคัญในการพัฒนาบุคลากรสายแพทย์ ให้มีขีดความสามารถปฏิบัติการด้านการแพทย์
เพื่อตอบสนองภารกิจด้านการทหารของกองทัพเรือ จึงได้พิจารณามอบทุนการศึกษาแก่ผู้ที่ส�าเร็จการศึกษาจาก รร.นวก.ศวก.พร.
โดยท�าการสอบคัดเลือกให้ไปศึกษาต่อในระดับปริญญาตรี หลักสูตรปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ ในสถาบันอุดมศึกษาที่เปิดการสอน
ในหลักสูตรนี้ เมื่อส�าเร็จการศึกษาบุคลากรเหล่านี้ จะปฏิบัติหน้าที่เป็นครูผู้สอน เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนการสอนให้เป็น
ตามมาตรฐาน ที่สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ (สพฉ.) ซึ่งเป็นองค์ควบคุมและก�ากับมาตรฐานด้านการแพทย์ฉุกเฉินก�าหนด
บทบาทของนักปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ ที่ปฏิบัติหน้าที่ครูผู้สอน จะท�าการ
สอนในสาขาวิชาชีพด้านการแพทย์ฉุกเฉิน (EMS) เช่น การประเมินสภาพผู้ป่วยเจ็บ
ฉุกเฉิน การให้การช่วยเหลือในสถานการณ์อุบัติภัยหมู่ การยกเคลื่อนย้าย การออก
ปฏิบัติการดูแลรักษาผู้ป่วยเจ็บนอกโรงพยาบาล โดยมุ่งเน้นการรักษาภาวะที่คุกคาม
ต่อชีวิต หากไม่ได้รักษาอย่างเร่งด่วน รวมถึงการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน
จัดท�าเอกสารประกอบค�าสอนและมีส่วนในการช่วยพัฒนาปรับปรุงหลักสูตร เพื่อให้
ผู้ส�าเร็จการศึกษาที่ไปปฏิบัติงานตามหน่วยแพทย์ต่างๆ ในกองทัพเรือ มีองค์ความรู้ และทักษะในการปฏิบัติงานด้านการแพทย์
ฉุกเฉิน และการดูแลรักษาพยาบาลเบื้องต้น ให้กับก�าลังพลกองทัพเรือและตอบสนองต่อพันธกิจของกรมแพทย์ทหารเรือได้อย่าง
มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
หน้า ๑๑ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๔ เล่มที่ ๑ เดือน มกราคม พ.ศ.๒๕๖๕
