Page 14 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน กรกฎาคม ๒๕๖๕

ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter

การรักษาผูปวยดวยวิธีฮีโมเพอร์ฟิวชั่น

(Hemoperfusion)

โดย...นพ.พัทธดนย์ ศิริวงศ์รังสรร, น.ท.ธีรพล ปญจชัยพรพล

น.อ.หญิง เบญจพร เรืองพานิช, น.อ.ปริญญา ลือชูวงศ์, น.อ.สุชัย โอฬารัตน์มณี

บทน�า

การรักษาด้วยวิธีฮีโมเพอร์ฟิวชั่นคือ การรักษาที่ใช้เลือดของผู้ปวยเข้าคอลัมน์ตัวกรองที่มีคุณสมบัติดูดสารที่จ�าเพาะ
โดยมากตัวดูดซับที่ใช้จะท�าจากเรซินหรือถ่านหิน การรักษาด้วยวิธีนี้จะประยุกต์ใช้หลักการของการรักษาโดยการก�าจัด

ของเสียหรือสารพิษโดยน�าเลือดออกมาฟอกนอกร่างกาย (extracorporeal blood purification)
ซึ่งการรักษาโดยน�าเลือดมาฟอกนอกร่างกายนั้นเริ่มแพร่หลายในช่วง ๓๐ ปีที่ผ่านมา โดยเริ่มจากการรักษาผู้ปวย

ไตวายเรื้อรังระยะท้ายด้วยวิธีการฟอกเลือด (hemodialysis) และเกิดการพัฒนาเครื่องมือและเทคนิคการฟอกเลือดใหม่ๆ
รวมทั้งความเข้าใจและองค์ความรู้ที่เพิ่มมากขึ้นในด้านกลไกการก�าจัดของเสีย (solute) และน�้าส่วนเกินออกจากร่างกาย

ท�าให้สามารถเพิ่มการก�าจัดของเสียดังกล่าวในปริมาณที่มากเพียงพอ (efficiency) ต่อมามีการประยุกต์ใช้เทคนิคใหม่ๆ
โดยอาศัยหลักการของ acute dialysis ซึ่งเป็นการรักษาที่นอกเหนือจากการเป็นการรักษาทดแทนไต โดยน�าไปใช้ในการรักษา

ทดแทนอวัยวะอื่นๆ เช่น การบ�าบัดทดแทนตับ (liver support therapy), การท�าฮีโมเพอร์ฟิวชั่น (hemoperfusion)
(รูปที่ ๑)

Sorbent Hemodiafilter
Blood in Blood out

Dialysate out Dialysate in

Sorbent

Blood in Blood out

รูปที่ ๑ แสดงการตอวงจรฮีโมเพอร์ฟิวชั่น ซึ่งเปนการประยุกต์ใชตัวกรองการดูดซับผานระบบการสงเลือดและการผาน
เลือดเขาไปยังตัวกรองดูดซับสาร

ตัวอยางโรคที่มีการรักษาดวยวิธีฮีโมเพอร์ฟิวชั่นที่โรงพยาบาลสมเด็จพระปินเกลา

๑. ภาวะพายุไซโตไคน์ (Cytokines storm) ที่เกิดจากโควิด-19 ในช่วงที่เกิดการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19
รพ.สมเด็จพระปินเกล้า พร. ได้ร่วมเป็นก�าลังหลักในการรักษาผู้ปวยโควิด-19 ผู้ปวยบางส่วนที่มีอาการหนักมากและมีภาวะ

หนา ๘ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๔ เล่มที่ ๗ เดือน กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๕