Page 26 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน กรกฎาคม ๒๕๖๕
P. 26
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
บ้านยังไม่กวาด ลืมโทรหาช่างซ่อม ลืมบอกเพื่อนว่าเพื่อนอีกคนหนึ่งนั้นป่วย อ้าวยังไม่ได้ให้อาหารหมาเลย ยังไม่เอารถไปล้าง
ลืมล้างล้อรถ วิ่งฝ่าฝนไปเมื่อวานนั้น ยังไม่ได้เปลี่ยนหลอดไฟดวงนั้นอีก เห็นไหมท่านสูงวัยนี่เพียงหลับตาสักครู่ จิตฟุ้งกระจาย
ควบคุมจิตไม่อยู่ ดังนั้น หลับตา แล้วหายใจเข้าลึก หายใจออกยาวสักหน่อย สักครู่ ก็พอจะควบคุมสติให้สงบได้อยู่ คล้าย
กับอาการตื่นเต้น ที่ก�าลังจะขึ้นไปพูดบนเวที อย่างนั้น
เริ่มต้นเพียง ๕ นาทีแต่ละวัน ทุกวันๆ เพียงอาทิตย์เดียว ท่านก็สามารถ
เห็นผลลัพธ์ได้กับตัวเอง ไม่ต้องเสียเงินลงทุน แต่อย่างไร แปลกแต่จริง
แล้วจริงไหม การเรียนรู้ด้วยตนเอง เป็นสิ่งพื้นฐานที่เราถูกสอนตั้งแต่ไป
ท�าบุญที่วัด ตอนเด็กๆ ว่าตนนั่นแหละเป็นที่พึ่งแห่งตนเอง และก็บ่อยครั้งจะมี
ภาพในอดีตโผล่ขึ้นมาโดยไม่คาดคิด ถ้าเราไม่ฝึกวิธีก�าจัดภาพเหล่านั้นออกไป
ก็จะรบกวนการนั่งสมาธิ รวบรวมสภาวะจิตยากยิ่ง และมารบกวนสถานการณ์
ที่เราต้องการอยู่กับปัจจุบัน การฝึกฝน ฝึกออกก�าลังจิตให้อยู่กับวันนี้เวลานี้
มีสติอยู่ทุกขณะจิต จึงต้องเพียรท�า จากการหายใจเข้าออกอย่างมีสติ
มีการศึกษาวิจัยว่า การฝึกจิต นั่งสมาธิอยู่อย่างสม�่าเสมอ อาการป่วย อาการเจ็บ โรคร้าย โรคเรื้อรัง พวกกลุ่ม “๖๐๘”
อาการป่วยเหล่านั้นได้ทุเลาได้อย่างมีนัยส�าคัญ นั่นหมายความว่าการออกก�าลังจิต ฝึกปรับสุขภาพจิต มีผลโดยตรงกับ
ความเครียดของร่างกายในแต่ละคน ซึ่งก็ความเครียดนี่แหละจะมีผลต่อสุขภาพ มาเพรียบพร้อมด้วยโรคร้อยแปดพันประการ
รวมทั้งอีกหลายโรคที่ไม่ทราบสาเหตุ และไม่มีทางรักษาให้หายได้
ส�าหรับบางท่านที่ปฏิบัตินั่งสมาธิฝึกจิต อยู่เป็นเนื่องนิจ ก็จะทราบดีอยู่แล้วว่า การมีสติ มีสมาธิในการกระท�า
กิจกรรมใดๆ สามารถลุล่วงได้สะดวกราบรื่น ล�าดับขั้นตอนของงานแต่ละชิ้น อันไหนก่อน แล้วจึงท�างานชิ้นถัดไป อย่างไม่มี
อุปสรรค
สิ่งแวดล้อมรอบๆ ข้าง รอบๆ ตัวเรา ก็เป็นอีกปัจจัยที่ท�า สร้างความรู้สึกบรรยากาศแห่งการฝึกจิต ถ้าไปฝึกนั่งสมาธิ
ในป่าเขียว ทะเลฟ้า หรือสร้างบรรยากาศสิ่งแวดล้อมให้เสมือนจริง ยิ่งได้มองเ ห็น พื้นที่ สีฟ้าจากท้องฟ้าที่ท�าให้ผ่อนคลาย
และสีเขียวจากป่า ท�าให้สดชื่นและปลอดภัย ก็ จะยิ่งมีสุขภาพ จิต ที่ดี มากเท่านั้ น
การสัมผัสด้วยมือและเท้า รวมทั้งประสาทสัมผัสทั้งห้า
มาประกอกกับเป็นพลังแห่งธรรมชาติ เสียงคลื่นกระ ทบชา ย หาด
เสียง ลม เสี ยงสั ตว์ นกไพร เป็นเ สีย งที่ไร้รูปแบบ สร้า งสรรค์ออก มา
ด้วยความ หลากหลาย ซึ่งเ ป็นโทนเสียงนุ่มลึก เบาๆ อีกทั้งกลิ่น
ไอน�้า ความชุ่มชื่นในป่า ไอเค็มจากทะเล ไอออกซิเจนจากต้นไม้
สีเขียวหลายหลาก ไอโอโซนจากชายฝั่งทะเล ร่างกายสร้างเซโรโทนิน ประกอบด้วย สารฮอร์โมนแห่งความสุขของเอนโดฟิน
ท�าใ ห้เรารู้สึ ก สงบ ผ่อนคลาย สดชื่น สง บ ทุ กครั้ง ที่ไ ด้ยินได้ฟังเ สี ยง
บรรดาธุรกิจพวก นวดผ่อนคลาย นวดสปา จึงพยายามสรรหา สภาพสิ่งแวดล้อม บริเวณห้องใช้ในการนวด
ดัดแปลงให้เหมือนกันธรรมชาติมากที่สุด เสียงเพลง ดนตรีในรูปแบบต่างๆ เลียนเสียงธรรมชาติ ถึงอย่างไรก็ไม่เหมือนกับ
การที่ได้ไปสัมผัสสถานที่จริงๆ ในป่าไม้ ล�าธาร น�้าตก ทะเล ชายหาด ผืนทราย สายลมและแสงแดด และความร่มเงา อีกทั้ง
ยังมีเสียงไพเราะของนกต่างๆ นานาชนิด อีกด้วย
จะเห็นได้ว่า ที่ร่างกาย ของเราใช้อย่างเต็มที่ แต่ไม่ดูแลให้เต็มที่ และต้องดูแลรักษาพลังจิตอีกไปพร้อมกัน
การพักผ่อนให้อ อกห่างจา กความวุ่น วายในตั วเมือง ชุมชนใหญ่ สังคมที่แข่งขัน หลีก หนี จากป่าปูน แล้วเดินทางเข้า ป่าเขา
ป่าธรรมชาติ และทะเล เพื่อปรั บสมดุลใน ร่างกา ย สร้างแนวกั้นความเครียด กลับมาใช้ชีวิตที่เหลือในป่าคอนกรีตอย่างมีสติ
เหล่านี้คือ สิ่งที่เราน่าจะควรเตรียมตัวปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของชีวิตหลังเกษียณ เพื่อให้ยืนยาวอย่างเป็นสุข
หนา ๒๐ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๔ เล่มที่ ๗ เดือน กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๕
