Page 28 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน กรกฎาคม ๒๕๖๕
P. 28
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
ธรรมะ คติสอนใจ
สุขทุกวัน ด้วยธรรมะ
เรื่อง... ตะเกียงชีวิต
ตะเกียง ต้องอาศัยน�้ามันและไส้จึงจะจุดให้เกิดแสงสว่าง เมื่อเวลาผ่านไปไส้ตะเกียงจะหมดไปและน�้ามัน
ก็หมดไฟก็ดับไปด้วย แต่เหตุให้ไฟตะเกียงดับมีอยู่ด้วยกัน ๔ สาเหตุหลัก คือ ๑.หมดไส้ ๒.หมดน�้ามัน ๓.หมดทั้งไส้และ
น�้ามัน ๔.อุบัติเหตุ เช่น ลมพัดให้ดับ
ชีวิตของคนเราก็เช่นกันต้องอาศัยอายุขัย คือไส้ และ บุญ คือน�้ามัน จึงจะด�าเนินไปได้ ซึ่งชีวิตจะสิ้นสุดและดับลง
ด้วยเหตุ ๔ ประการ คือ
๑. สิ้นอายุขัย (อายุกขยมรณะ) คือ ตายเพราะสิ้นอายุ ซึ่งเป็นไปตามกฎธรรมชาติของสรรพสิ่งที่เกิดมา กล่าวคือ
ทุกสิ่งตกอยู่ในกฎแห่งการเกิดขึ้น ด�ารงอยู่ และดับไป ชีวิตของมนุษย์ที่เกิดมานั้น แม้จะไม่มีโรคภัยหรือเหตุอื่นให้เสียชีวิต
ไปก่อนวัยอันควร ก็ด�ารงอยู่ได้ชั่วระยะเวลาหนึ่งเท่านั้น การตายเพราะสิ้นอายุขัยนั้น เปรียบได้กับตะเกียงที่ไส้หมด
แม้น�้ามันจะยังเหลืออยู่ แต่ก็ไม่สามารถจะให้เปลวไฟที่มีแสงสว่างต่อไปได้
๒. สิ้นกรรม (กัมมักขยมรณะ) คือ ตายเพราะสิ้นกรรม กรรมนั้นคือการกระท�าซึ่งมีผลสืบเนื่องตามมา อาจเป็นกรรม
ที่ท�าในอดีต ซึ่งอาจไกลออกไปจนถึงในอดีตชาติ หรืออาจเป็นกรรมที่ท�าในปัจจุบัน เช่น การดูแลอนามัยเป็นต้น และอาจเป็น
กุศลกรรมหรืออกุศลกรรมก็ได้ ขึ้นอยู่กับว่าการกระท�าที่ได้ท�าลงไปนั้นเป็นฝ่ายดีหรือไม่ดี กรรมที่ท�าไว้นั้นมีหน้าที่ช่วย
สนับสนุนรูปและนาม (ชีวิต) ในภพที่เราเกิดมา เมื่อผลกรรมสิ้นไป ชีวิตก็สิ้นไป เปรียบเหมือนตะเกียงที่น�้ามันหมด
แม้ไส้ตะเกียงจะยังเหลืออยู่ เปลวไฟและแสงสว่างก็หมดไป
๓. สิ้นทั้งอายุและกรรม (อุภยักขยมรณะ) คือ ทั้งอายุขัยและกรรม สิ้นไปในเวลาเดียวกัน การตายในกรณีเช่นนี้
จะเห็นได้เช่น การตายของผู้สูงอายุที่แก่หง่อม รูปและนาม (ร่างกายและจิตใจ) หมดสภาพ อีกทั้งกรรม คือ การกระท�าที่
จะเป็นแรงสนับสนุนให้รูปและนามท�าหน้าที่ของมัน ก็หมดไป เปรียบเหมือนตะเกียงที่ทั้งน�้ามันและไส้หมดไปด้วยกัน
๔. มีเหตุหรือกรรมอย่างอื่นมาตัดรอน (อุปัจเฉทกมรณะ) ท�าให้ชีวิตสิ้นไปกะทันหัน ทั้งที่น่าจะอยู่ต่อไปได้ ในกรณีนี้
ทั้งอายุและกรรมยังไม่หมด แต่เกิดเหตุท�าให้เสียชีวิตกะทันหัน เช่น การตายด้วยอุบัติเหตุ หรือโรคระบาดเฉียบพลันร้ายแรง
ท่านเปรียบการตายในกรณีเช่นนี้เหมือนกับตะเกียงที่ทั้งน�้ามันและไส้ยังคงมีอยู่ แต่ไฟดับไปเพราะเหตุอื่น เช่น มีลมพัด
มาแรง (เหตุภายนอก) จนท�าให้เปลวไฟดับไป เป็นต้น
เมื่อตะเกียงชีวิตของมนุษย์มีเวลาจ�ากัดเช่นนี้ จงหมั่นเติมน�้ามันตะเกียงของตนเองด้วยความไม่ประมาท และตั้งมั่น
อยู่ในทาน ศีล ภาวนา อย่างสม�่าเสมอ หมั่นท�าบุญสร้างกุศลประกอบคุณงามความดี เพื่อเป็นเสบียงบุญหนุนส่งให้ชีวิต
มีความสุขและมีความเจริญรุ่งเรืองทั้งในภพนี้และภพหน้าต่อไป
คิดดี พูดดี ท�ำดี
จัดท�าโดย กองอนุศาสนาจารย์ ยศ.ทร.
หนา ๒๒ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๔ เล่มที่ ๗ เดือน กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๕
