Page 20 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน ตุลาคม ๒๕๖๖
P. 20
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
รอบรู้เรื่องโรคผิวหนัง
Pityriasis versicolor
โรคติดเชื้อราที่ผิวหนัง เกลื้อน
โดย...น.ท.ปุณยวีร์ อ่องศรี แผนกโรคผิวหนัง กองอายุรเวชกรรม
รพ.สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ กรมแพทย์ทหารเรือ
โรคติดเชื้อราที่ผิวหนัง เป็นโรคที่พบได้บ่อยในเวชปฏิบัติ โดยเฉพาะโรคติดเชื้อราที่ผิวหนังชั้นตื้น หรือชั้นหนังก�าพร้า
(superficial fungal infection) ได้แก่ กลาก เกลื้อน และ การติดเชื้อราแคนดิดา นอกจากอาการแสบคันแล้ว การติดเชื้อ
ยังก่อให้เกิดผื่นที่มีลักษณะจ�าเพาะ อาจมีลักษณะเป็นตุ่มแดงคัน ผื่นวงแดงขอบชัด สะเก็ดขุย น�้าเหลืองซึม และอาจทิ้งรอยด�า
รอยด่าง สีผิวดูไม่สม�่าเสมอ จนเกิดความอับอายหรือมีปัญหาต่อการเข้าสังคมได้
ในที่นี้จะกล่าวถึงโรคติดเชื้อราที่ผิวหนังชั้นตื้น ที่เกิดจากเชื้อเกลื้อน (Pityriasis versicolor)
สาเหตุการเกิดโรคเกลื้อน
โรคเกลื้อน (Pityriasis versicolor) เกิดจาก รากลม (yeast) ในสกุล Malassezia spp. ซึ่งเป็นเชื้อราที่ปกติอาศัย
อยู่ในรูขุมขน เจริญเติบโตโดยอาศัยไขมันในรูขุมขนเป็นอาหาร จึงพบเชื้อนี้มากในบริเวณที่มีต่อมไขมันเยอะๆ เช่น หน้าอก
แผ่นหลัง ในภาวะปกติเชื้อรากลุ่มนี้จะไม่ก่อให้เกิดโรคหรืออาการผิดปกติ แต่หากมีปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการเพิ่มจ�านวน
ของเชื้อมากขึ้นกว่าปกติก็จะก่อให้เกิดโรคเกลื้อนได้ โดยปัจจัยกระตุ้นได้แก่ การมีเหงื่ออับชื้น โดยเฉพาะในคนที่เหงื่อออกมาก
ท�างานในที่แจ้ง หรือต้องใส่เสื้อผ้าที่ชุ่มเหงื่อเป็นเวลานาน ภาวะที่ส่งผลให้ระบบภูมิคุ้มกันผิดปกติ เช่น มีการใช้ยากดภูมิ
การรับประทานหรือทายาในกลุ่มสเตียรอด์เป็นเวลานาน ภาวะโลหิตจาง หรือขาดสารอาหารเป็นต้น
การวินิจฉัยโรคเกลื้อน
การวินิจฉัยอาศัยลักษณะอาการและอาการแสดงของโรค รวมกับการตรวจยืนยันทางห้องปฏิบัติการ โดยโรคเกลื้อน
จะมีอาการแสดงเป็นลักษณะของผื่นราบ ดวงขนาดเล็กๆ ที่มีสีเปลี่ยนไปจากสีผิวปกติ โดยมักมีสีขาว แดง ชมพู หรือ
น�้าตาลอ่อน อยู่กระจายกันตามการกระจายของรูขุมขน (follicular macules) แต่หากเป็นมาก ผื่นดวงเล็กๆ ก็จะมา
รวมกันเป็นปื้นขนาดใหญ่ขึ้นได้ (confluent macules > patches) โดยอาจพบสะเก็ดขุยบางๆ เป็นสีขาวๆ ที่ผื่นได้
หากท�าการขูดเบาๆ จะพบขุยที่ผื่นหลุดลอกออกมากขึ้นได้ (Besnier’s sign/scratch sign) พบมากบริเวณหน้าอก
แผ่นหลัง ท้อง ไหล่ หน้า คอ รักแร้ ขาหนีบ ส่วนมากโรคเกลื้อนมักไม่มีอาการ แต่ในผู้ป่วยบางรายอาจรู้สึกคันหรือระคายเคือง
ได้เล็กน้อยเวลาเหงื่อออก
หน้า ๕ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๕ เล่มที่ ๑๐ เดือน ตุลาคม พ.ศ.๒๕๖๖
