Page 12 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน มีนาคม ๒๕๖๖
P. 12
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
ลดไขมันไม่ยากอย่างที่คิด
โดย...น.อ.พัฒนชัย เฉลิมวรรณ ผอ.กกป.พร.
เนื้อเยื่อไขมันเป็นอวัยวะที่ส�าคัญอันหนึ่งของร่างกาย มีหน้าที่ ให้ความอบอุ่นร่างกาย เป็นที่สะสมพลังงานไว้ใช้ในยาม
ขาดแคลน ลดแรงกระแทกจากภายนอกที่กระท�าต่ออวัยวะภายใน และยังเป็นต่อมไร้ท่อที่ใหญ่ที่สุดในร่างกาย มีหน้าที่
ผลิตฮอร์โมนต่างๆ เช่น เลปติน (Leptin) เอสโตรเจน (Estrogen) รีซีสติน (Resistin) เป็นต้น การมีเนื้อเยื่อไขมันในร่างกาย
1
มากหรือน้อยย่อมก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพได้ ถ้ามีมากเกินโอกาสการเกิดโรคต่างๆ จะเพิ่มมากขึ้น เช่น โรคเบาหวาน
2
โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง โรคไขมันพอกตับ โรคไขข้อเสื่อม โรคไต และมะเร็งบางชนิด และถ้า
3
เนื้อเยื่อไขมันต�่ากว่าเกณฑ์ จะมีความเสี่ยต่อภาวะกระดูกพรุนโดยเฉพาะในผู้หญิง กระดูกจะเปราะและแตกหักได้ง่าย นอกจากนี้
ยังท�าให้ป่วยบ่อยและฟื้นตัวช้า ดังนั้นการมีน�้าหนักที่เหมาะสมและมีปริมาณไขมันในร่างกายไม่มากหรือน้อยเกินไป ย่อมเป็น
สิ่งที่ดีส�าหรับสุขภาพของเรา
4
การเพิ่มขึ้นของโรคหัวใจและหลอดเลือดระลอกแรกเมื่อประมาณ ๕๐ ปีที่แล้ว มีเหตุปัจจจัยมาจากโรคความดันโลหิตสูง
ภาวะไขมันในโลหิตสูง และการสูบบุหรี่ และเมื่อเหตุปัจจัยดังกล่าวได้รับการดูแลแก้ไข โรคหัวใจและหลอดเลือดก็ลดลงมาก
แต่เนื่องจากการใช้ชีวิตในปัจจุบันมีการบริโภคที่มากเกิน การใช้ชีวิตที่สะดวกสบายและขาดการออกก�าลังกาย ส่งผลให้มีอุบัติการณ์
ของภาวะน�้าหนักเกินและโรคเบาหวานชนิดที่ ๒ (Type 2 diabetes mellitus) เพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทั้งสองภาวะจะ
5
เป็นตัวขับดันให้อุบัติการณ์ของโรคหัวใจและหลอดเลือกลับมาเพิ่มอีกครั้งในอนาคตอันใกล้ ดังนั้นการแก้ไขภาวะน�้าหนักเกิน
จึงเป็นวาระส�าคัญของโลกในการป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือดที่จะเกิดขึ้นระลอกสองนี้
เนื้อเยื่อไขมันสะสมในร่างกาย (Total Storage Body Fat) แบ่งเป็น ๒ ส่วนคือ ไขมันชั้นใต้ผิวหนัง (Subcutaneous
Fat) และไขมันในช่องท้อง (Visceral Fat) (รูปที่ ๑) เมื่อเราได้รับสารอาหารที่มากเกินความต้องการ ร่างกายจะเก็บสะสมเป็น
ไขมันในเนื้อเยื่อไขในทั้งสองส่วนนี้ ซึ่งแต่ละคนจะมีการสะสมในสัดส่วนที่แตกต่างกันไป โดยบางคนจะสะสมไขมันส่วนเกินไว้
ในช่องท้องมากกว่าคนทั่วไป การมีไขมันในช่องท้องมาก จะเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะดื้อต่ออินซูลิน (Insulin resistance)
โรคเบาหวาน ระดับไตรกรีเซอไรด์และ LDL-Cholesteral สูง HDL-Cholesteral ต�่า มีการอักเสบของหลอดเลือด
6
เยื่อบุหลอดเลือดท�างานผิดปกติ ก่อให้เกิดภาวะหลอดเลือดตีบตันได้ง่ายขึ้น ดังนั้นถ้าเราทราบว่าใครมีไขมันในช่องท้องมาก
ก็จะสามารถช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ ตามที่กล่าวได้
รูปที่ ๑ แสดงไขมันชั้นใต้ผิวหนัง และไขมันในช่องท้อง (Cleveland Clinic 2021)
หน้า ๗ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๕ เล่มที่ ๓ เดือน มีนาคม พ.ศ.๒๕๖๖

