Page 2 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน มีนาคม ๒๕๖๖
P. 2
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ แห่งพระบรมราช
จักรีวงศ์ พระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าทับ เป็นพระราชโอรสพระองค์ใหญ่
ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ กับเจ้าจอมมารดาเรียม
ซึ่งต่อมาได้รับการเฉลิมพระนามาภิไธยเป็นสมเด็จพระศรีสุลาลัย เสด็จพระบรม
ราชสมภพในรัชกาลที่ ๑ เมื่อวันที่ ๓๑ มีนาคม พ.ศ.๒๓๓๐ ณ พระราชวังเดิม
กรุงธนบุรี เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย สมเด็จพระบรมชนกนาถ
ตราพระราชลัญจกร
ประจ�ารัชกาลที่ ๓ เสด็จขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์ รัชกาลที่ ๒ เมื่อ พ.ศ.๒๓๕๒
รูปปราสาท สอดคล้องกับ ทรงได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นทรงกรม เป็นพระเจ้าลูกยาเธอ
พระนามเดิม "ทับ"
ผูกตรานี้ขึ้นในวโรกาส กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ ครั้น พ.ศ.๒๓๕๖ โปรดให้ทรงก�ากับราชการต่างพระเนตร พระบรมสาทิสลักษณ์
กรุงรัตนโกสินทร์ พระกรรณในกรมท่าและกรมพระคลังมหาสมบัติ ครั้นสมเด็จพระบวรราชเจ้า พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า
ครบ ๑๐๐ ปี เจ้าอยู่หัว
มหาเสนานุรักษ์ กรมพระราชวังบวรสถานมงคลเสด็จสวรรคตแล้ว โปรดให้ทรง
บังคับการสิทธิ์ขาดในกรมพระต�ารวจ ท�าหน้าที่ว่าความฎีกาต่างๆ เป็นล�าดับมา ซึ่งล้วนสะท้อนให้เห็นถึง
พระปรีชาสามารถที่ทรงรอบรู้ในราชการแผ่นดินหลายด้าน จนเป็นที่ทรงไว้วางพระราชหฤทัยของ
สมเด็จพระบรมชนกนาถมาตลอดรัชกาล ถึง พ.ศ.๒๓๖๗ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
สมเด็จพระบรมชนกนาถ เสด็จสวรรคต แต่มิได้ตรัสมอบราชสมบัติแก่ผู้ใด บรรดาพระบรมวงศานุวงศ์
ชั้นผู้ใหญ่และเสนาบดีทั้งปวงได้ประชุมปรึกษาและพร้อมกันอัญเชิญพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์
พระราชโอรสพระองค์ใหญ่ ซึ่งทรงพระสติปัญญาเฉลียวฉลาดและรอบรู้ในกิจการบ้านเมืองเป็นอย่างยิ่ง
เสด็จเสวยราชสมบัติสืบราชสันตติวงศ์ เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ ๓ นับแต่วันพุธที่ ๒๑ กรกฎาคม พ.ศ.
๒๓๖๗ ขณะนั้นมีพระชนมพรรษา ๓๗ พรรษา ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงบ�าเพ็ญ
พระราชกรณียกิจนานัปการ อันเป็นคุณประโยชน์แก่อาณาประชาราษฎร์และชาติบ้านเมืองเป็นอเนกอนันต์
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จสวรรคต เมื่อวันพุธ เดือน ๕ ขึ้นค�่า ๑ ปีกุนตรีศก จ.ศ.๑๒๑๓
ตรงกับวันที่ ๒ เมษายน พ.ศ.๒๓๙๔ พระชนมพรรษา ๖๔ พรรษา พระบรมรูปพระบาทสมเด็จ
ด้วยพระมหากรุณาธิคุณอันใหญ่หลวงของพระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่มีต่อปวงชนชาวไทยคณะรัฐมนตรีมีมติ ณ ที่วัดราชนัดดาราม
เมื่อวันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๑ เห็นชอบให้ถวายพระราชสมัญญา
มหาราชในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวว่า พระมหาเจษฎาราชเจ้า
ซึ่งมีความหมายว่า “พระมหาราชเจ้าผู้มีพระทัยตั้งมั่นในการบ�าเพ็ญ
พระราชกิจ” และทุกวันที่ ๓๑ มีนาคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระบรม
ราชสมภพฯ ก�าหนดให้เป็น “วันที่ระลึกพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า
เจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า” ซึ่งจะมีรัฐพิธีถวาย
ราชสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จ
วัดยานนาวาได้รับการอุปถัมภ์โดย
พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นประจ�าทุกปี ณ ลานพลับพลา พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งทรง
มหาเจษฎาบดินทร์ ถนนราชด�าเนินกลาง เชิงสะพานผ่านฟ้า สั่งให้ขยายวัดและสร้างโครงสร้างใหม่
เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร และมติคณะรัฐมนตรี ภายในวัดมีรูปร่างเหมือนเรือส�าเภาจีนเพื่อ
เมื่อวันที่ ๑๖ มิถุนายน ๒๕๕๘ เห็นชอบการถวาย ร�าลึกถึงความส�าคัญของการค้าขายและอิทธิพล
พระราชสมัญญา "พระบิดาแห่งการแพทย์แผนไทย" แนวคิดของจีน ในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จ
พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
แด่ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฏาราชเจ้า และการก�าหนดให้วันที่ ๒๙ ตุลาคม
ของทุกปี เป็น "วันภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยแห่งชาติ"
ที่มา : https://th.wikipedia.org/wiki/ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
