Page 13 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน พฤษภา ๒๕๖๖
P. 13
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
การพยากรณ์โรคด่างขาว
โรคด่างขาวไม่ใช่โรคติดต่อ บริเวณที่เป็นด่างขาวมีแนวโน้มจะเกิดมะเร็งผิวหนังได้มากกว่าบริเวณผิวหนังปกติ
หากโดนแดดรุนแรงต่อเนื่อง โดยการด�าเนินโรคนั้นขึ้นกับประเภท กล่าวคือ
- Non-segmental vitiligo พบได้ทุกช่วงอายุ การด�าเนินโรคเป็นไปอย่างช้าๆ คาดเดาได้ยาก
- Segmental vitiligo มักพบในช่วงอายุน้อย การด�าเนินโรคลามอย่างรวดเร็วในช่วง ๖ เดือน – ๒ ปี หลังจากนั้น
โรคจะค่อนข้างสงบ
การรักษาโรคด่างขาว
การรักษาโรคด่างขาวมุ่งหวังให้บริเวณที่เกิดผื่นวงขาวกลับมามีเม็ดสีเหมือนผิวหนังปกติ แต่ทั้งนี้การตอบสนองขึ้นกับ
ต�าแหน่ง และระยะเวลาของรอยโรคด้วย หากผื่นขาวอยู่ที่บริเวณหน้า คอ มักตอบสนองได้ดี แต่หากรอยโรคอยู่ที่ปลายมือ
ปลายเท้า หรือริมฝีปากมักตอบสนองไม่ดี และรอยโรคที่เป็นมานานมากกว่า ๕ ปี มักตอบสนองไม่ดีเช่นกัน
โดยพิจารณาเลือกการรักษาโรคด่างขาว ได้ดังนี้
๑. ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์
๑.๑ การทายากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ พิจารณาเป็นตัวเลือกแรก โดยใช้เป็น High potency topical corticosteroid
๑.๒ การรับประทาน หรือ ฉีดยาคอร์ติโตสเตียรอยด์เข้ากล้ามเนื้อ แนะน�าให้ใช้ในผู้ป่วยที่มีการลุกลามของโรคอยู่
(unstable disease) และใช้เป็นระยะเวลาสั้นๆ เพื่อลดผลข้างเคียงจากการใช้ยา
๒. ยาทากลุ่ม calcineurin inhibitors
ได้แก่ tacrolimus และ pimecrolimus เหมาะกับผิวหนังบริเวณที่บาง เช่น หน้า
คอ ซอกพับ สามารถทาได้ระยะยาวอย่างปลอดภัย เกิดผลข้างเคียงน้อยกว่ายาทาคอร์คิโคสเตีย
รอยด์ หรือสามารถใช้ทาเพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ�้าได้ แต่ราคาค่อนข้างสูง
๓. การฉายแสงอาทิตย์เทียม (Phototherapy) และการใช้แสงเลเซอร์ Excimer
การใช้แสง ultraviolet ในช่วงของ UVB หรือ แสงเลเซอร์ Excimer มีประสิทธิภาพ
ที่ดีในการรักษาโรคด่างขาว แต่ผู้ป่วยต้องเข้ารับการรักษาด้วยการฉายแสงอย่างต่อเนื่อง ๒ - ๓ ครั้ง
ต่อสัปดาห์ เป็นระยะเวลาอย่างน้อย ๑ - ๒ ปีติดต่อกัน
๔. การปกปิด (camouflage)
การใช้เครื่องส�าอางที่มีสี หรือการแต่งตัวมิดชิดปกปิดบริเวณที่มีรอยโรค เป็นการ ภาพเครื่องฉายแสงอาทิตย์เทียม
(Narrowband UVB Phototherapy) รักษาโรค
รักษาที่สามารถท�าร่วมกับการรักษาวิธีอื่นๆ ได้ตลอด ร่วมกับการทาครีมกันแดดและหลีกเลี่ยง ด่างขาว โรคสะเก็ดเงิน แผนกโรคผิวหนัง
แสงแดด (photoprotection) ในบริเวณที่มีรอยโรค กลุ่มงานอายุรเวชกรรม โรงพยาบาลสมเด็จ
๕. สารต้านอนุมูลอิสระ พระนางเจ้าสิริกิติ์ กรมแพทย์ทหารเรือ
มีงานวิจัยสนับสนุนว่าใช้ได้ผลดีในการรักษาเสริมร่วมกับการทายาหรือฉายแสง
อาทิตย์เทียม เช่น สารสะกัดจากแปะก๊วย (Ginkgo biloba) และ Alpha lipoic acid
๖. การผ่าตัดปลูกถ่ายเม็ดสี (melanocyte-keratinocyte transplantation or MKTP)
เป็นการน�าเซลล์สร้างเม็ดสีจากผิวหนังก�าพร้าของผิวหนังปกติ มาปลูกถ่ายลงบนบริเวณผิวหนังที่เป็นด่างขาว โดยใช้
ขนาดของผิวหนังปกติ ๑ ใน ๑๐ ส่วน เทียบกับขนาดรอยโรคด่างขาว เป็นทางเลือกในผู้ป่วยที่โรคสงบเป็นเวลาอย่างน้อย ๖ เดือน
ไม่เหมาะกับผู้ป่วยที่เกิดแผลเป็นนูนได้ง่าย และหรือมีรอยโรคบริเวณที่ตอบสนองไม่ดี เช่น ปลายมือ ปลายเท้า
๗. การฟอกเม็ดสี (bleaching)
พิจารณาท�าในกรณีที่มีรอยโรคเกือบทั่วทั้งร่างกาย (universal vitiligo) และเหลือหย่อมผิวสีปกติเพียงเล็กน้อย ทั้งนี้
ควรพิจารณาท�าเฉพาะผู้ป่วยบางรายภายใต้การดูแลของผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๕ เล่มที่ ๕ เดือน พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๖๖ หน้า ๙
