Page 15 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน กันยายน ๒๕๖๖
P. 15
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
- ผู้ที่ป็นโรคติดเชื้อเอชพีวี (Human Papillomavirus) เป็นเชื้อชนิดเดียวกันกับที่ท�ำให้เกิดโรคมะเร็งปำกมดลูกและมะเร็ง
ที่อวัยวะเพศชำย โดยเชื้อเอชพีวีมีด้วยกันหลำกหลำยชนิด ส�ำหรับชนิดที่ก่อให้เกิดโรคมะเร็งศีรษะและล�ำคอมำกที่สุดคือ เอชพีวี ๑๖
ทั้งนี้เชื้อเอชพีวีสำมำรถติดต่อส่งผ่ำนกันด้วยกำรสัมผัสของบำดแผลกับบริเวณที่มีเชื้อ ตลอดจนกำรมีเพศสัมพันธ์ทั้งทำงปำก
ช่องคลอด และทวำรหนัก
- ผู้ที่ท�ำงำนกลำงแจ้งต้องตำกแดด เพรำะรังสียูวีมีผลต่อกำรเกิดมะเร็ง โดยเฉพำะมะเร็งบริเวณริมฝีปำกล่ำง
ถาม ๕. สาเหตุของการเกิดมะเร็งช่องปากเกิดขึ้นได้จากอะไร
ตอบ
เกิดขึ้นได้จำกหลำยปัจจัย คือ กำรสูบบุหรี่ รวมถึงยำเส้น กำรดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มำกเกินควร กำรเคี้ยวหมำก กำรกิน
ผักและผลไม้น้อย กำรติดเชื้อไวรัส HPV อนำมัยช่องปำกไม่ดี ขอบฟันคมบำดเป็นแผลเรื้อรังเป็นระยะเวลำนำนแล้วไม่ได้รับกำร
แก้ไขกำรระคำยเคือง และมีฟันปลอมที่ไม่ถูกสุขลักษณะ เช่น ไม่สะอำด หลวม ขยับตลอดเวลำที่ใส่ กดทับจนเป็นแผล โดยฟัน
ปลอมที่ดีต้องได้รับกำรท�ำควำมสะอำดทุกวัน ในกรณีแบบถอดได้ ต้องมีกำรถอด ล้ำง ท�ำควำมสะอำด แช่น�้ำ ในเวลำกลำงคืน
หรือตอนที่ไม่ได้ใช้งำน เพื่อพักสันเหงือกบ้ำง ไม่เช่นนั้นฟันปลอมจะสกปรกและสันเหงือกจะติดเชื้อรำได้ เป็นต้น
ถาม ๖. แล้วแผลในช่องปาก กับ แผลมะเร็ง ต่างกันอย่างไร
ตอบ
แผลในช่องปำกทั่วไป – มีขนำดเล็ก ลักษณะมักเรียบ ไม่นูนแดง และมักหำยได้เองภำยใน ๒-๓ สัปดำห์
แผลมะเร็ง – มักมีขนำดใหญ่ ขรุขระ มีขอบนูนแดง และมีเลือดออกง่ำย คงอยู่นำนไม่หำยไป
ถาม ๗. การป้องกันการเกิดมะเร็งช่องปากท�าได้อย่างไร
ตอบ
ลดควำมเสี่ยงในกำรท�ำให้เกิดกำรระคำยเคืองต่อเนื้อเยื่อ
ในช่องปำก เช่น กำรไม่สูบบุหรี่ ไม่ดื่มสุรำ กำรไม่เคี้ยวหมำกพลู
หรือกำรสูบยำเส้น ใส่ฟันปลอมที่พอดี แปรงฟันอย่ำงน้อย
๒ ครั้ง/วัน รับประทำนอำหำร ผักและผลไม้หลำกหลำยชนิด
ที่อุดมไปด้วยวิตำมินและสำรต้ำนอนุมูลอิสระ ส�ำรวจใน
ช่องปำกเสมอว่ำมีควำมผิดปกติหรือไม่ หมั่นตรวจสุขภำพของ
ช่องปำกและฟันทุก ๖ เดือน หำกมีควำมผิดปกติใดๆ เช่น ฟันผุ ฟันบิ่น ฟันปลอมหลวม ให้รีบพบทันตแพทย์ทันที
ถาม ๘. การตรวจวินิจฉัยท�าได้อย่างไร
ตอบ
กำรตัดเนื้อเยื่อส่งตรวจ (Biopsy) จ�ำเป็นต้องท�ำในกรณีสงสัยโรคมะเร็งในช่องปำก เพื่อให้ได้ผลกำรตรวจทำงจุลพยำธิวิทยำ
รู้พยำธิสภำพของเนื้อเยื่อในระดับเซลล์ รวมทั้งกำรใช้รังสีเพื่อกำรประเมินรอยโรค (Radiological investigations) ซึ่งช่วยบอก
ขอบเขตและขนำดของรอยโรคปฐมภูมิ ประเมินกำรลุกลำมเฉพำะที่ หรือกำรกระจำยของโรคไปยังอวัยวะที่ไกลออกไป เพื่อใช้ใน
กำรวำงแผนกำรรักษำด้วย แต่กำรยืนยันกำรวินิจฉัยโรค ต้องอำศัยผลจำกกำรตัดชิ้นเนื้อเท่ำนั้น
ถาม ๙. การรักษามะเร็งช่องปาก มีแนวทางอย่างไรบ้าง
ตอบ
กำรรักษำมะเร็งช่องปำก โดยส่วนใหญ่แพทย์จะให้กำรรักษำด้วยกำรผ่ำตัด หรือกำรฉำยรังสี หรือใช้ทั้ง ๒ วิธีร่วมกัน จะใช้
วิธีไหนจะพิจำรณำจำกหลำยอย่ำงร่วมกันคือ ชนิด ขนำด ต�ำแหน่งของมะเร็ง และระยะเวลำของกำรเกิด รวมทั้งอำยุและ
โรคประจ�ำตัวของผู้ป่วยร่วมด้วย อำจมีกำรให้ยำเคมีบ�ำบัดร่วมด้วย เช่น กำรให้ก่อนผ่ำตัด หรือกำรฉำยรังสี ในกรณีที่มะเร็ง
มีขนำดใหญ่หรืออยู่ในระยะแพร่กระจำย เป็นต้น
ข่ำวสำรแพทย์นำวี ปีที่ ๖๕ เล่มที่ ๙ เดือน กันยำยน พ.ศ.๒๕๖๖ หน้า ๑๒
