Page 26 - 1oct 2563

ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter

๒. การจัดท�าฉลากยามาตรฐาน ฉลากยาเสริม และข้อมูลยาสู่ประชาชน (Labeling and Leaflet for Patient

Information)
๓. การจัดท�าหรือจัดหาเครื่องมือจ�าเป็น ที่ช่วยให้เกิดการสั่งใช้ยาอย่างสมเหตุผล (Essential RDU tools)
๔. การสร้างความตระหนักรู้ของบุคลากรทางการแพทย์และผู้รับบริการต่อการใช้ยาอย่างสมเหตุผล (Awareness for

RDU principles among health personnel and patients)
๕. การดูแลด้านยาเพื่อความปลอดภัยของประชากรกลุ่มพิเศษ (Special population care)

๖. การสร้างเสริมจริยธรรมและจรรยาบรรณทางการแพทย์ในการสั่งใช้ยา (Ethics in prescription)
องค์การอนามัยโลกชี้ว่า การที่แบคทีเรียดื้อยาเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจะท�าให้โลกเข้าสู่ยุคที่การรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรีย
ด้วยยาต้านแบคทีเรียไม่ได้ผล มีผลกระทบต่อสุขภาพและเศรษฐกิจ จึงท�าให้ “กลุ่มยำปฏิชีวนะ” เป็นยาที่มีการรณรงค์ให้ใช้

อย่างสมเหตุผลมากที่สุดทั่วโลกในช่วง ๕ ปีที่ผ่านมานี้ ในประเทศไทยปัญหาเชื้อแบคทีเรียดื้อยาเกิดจากการใช้ยาต้านแบคทีเรีย
(ยาปฏิชีวนะ) อย่างพร�่าเพรื่อ ไม่สมเหตุผล เป็นปัญหาด้านพฤติกรรมที่เกิดจากความรู้ความเข้าใจผิดๆ ทั้งในบุคลากรทางการแพทย์

และประชาชนทั่วไป เช่น ใช้ยาต้านแบคทีเรียเมื่อมีอาการเป็นหวัดเจ็บคอธรรมดา (โรคหวัด ๘๐ เปอร์เซ็นต์เกิดจากเชื้อไวรัส)
ใช้ในกรณีท้องเสียทั่วไป (มีโอกาสเกิดจากเชื้อแบคทีเรียเพียง ๕ เปอร์เซ็นต์) ใช้กับบาดแผลที่สะอาด (การล้างแผล อย่างถูกวิธี
ก็เพียงพอแล้ว)

การใช้ยาที่ไม่สมเหตุผลย่อมก่อให้เกิดผลเสียทั้งกับตัวผู้ป่วยเองและประเทศชาติ นอกจากจะต้องเสียเงิน แล้วยังมี
โอกาสเกิดการแพ้ยาที่ได้โดยไม่จ�าเป็นอีกด้วย ทั้งอาจเกิดปัญหาจากการใช้ยาในปริมาณมากเกินไป เช่น ท�าให้เชื้อดื้อยา

เมื่อเจ็บป่วยด้วยโรคติดเชื้อ ก็ต้องใช้ยาที่มีราคาแพงขึ้น หรือไม่มียาใช้ เสี่ยงต่อการติดเชื้อรุนแรงและเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
ดังนั้นเพื่อให้ได้รับยาสมเหตุผล เมื่อมีอาการเจ็บป่วยควรไปพบแพทย์ หรือปรึกษาเภสัชกรในร้านยาใกล้บ้าน ไม่ซื้อยา
จากร้านขายยาที่ไม่มีเภสัชกร หรือร้านช�า จะต้องไม่กินยาของผู้อื่น ถึงแม้จะมีอาการคล้ายกัน และเมื่อได้รับยามาแล้วก็ควร

จะใช้ยาตามที่แพทย์หรือเภสัชกรแนะน�า อ่านฉลากยาก่อนใช้ยาทุกครั้ง

อ้ำงอิง
1. The sub-committee on rational drug use promotion. Rational drug use hospital manual. Bangkok :
Agricultural Cooperatives of Thailand Printing; 2558.

2. World Health Organization, Promoting rational use of medicines: core components. WHO Policy
Perspectives on Medicines. No.5. Document WHO/EDM/2002.3. Geneva, WHO, 2002. Available at URL:http://

apps.who.int/medicinedocs/pdf/h3011e/h3011e.pdf
3. “ใช้ยำสมเหตุผล” ลดเจ็บป่วย - ตาย จากการติดเชื้อ ด้วยกุญแจ 6 ดอกสู่ รพ.ต้นแบบ. สถาบันวิจัยระบบ
สาธารณสุข. 2016 Available at URL:https://www.hsri.or.th/people/media/infographic/detail/6753

หน้า ๗ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๒ เล่มที่ ๑๐ เดือน ตุลาคม พ.ศ.๒๕๖๓