Page 11 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน สิงหาคม ๒๕๖๖
P. 11
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
มณีแดง (RED GEMs)
ช่วยรักษาโรคและชะลอวัยได้จริงหรือ
โดย...น.อ.ธนกร ไชยพงษ์ นักเทคนิคการแพทย์ กลุ่มงานพยาธิวิทยา
รพ.สมเด็จพระปิ่นเกล้า พร.
เมื่อพูดถึงมณีแดงที่ก�าลังโด่งดังอยู่บนโลกโซเชี่ยลและการศึกษาวิจัย หลายท่านอาจก�าลังสนใจและติดตามหาข้อมูล แต่ก็อาจมี
บางท่านที่ไม่เคยได้ยินมาก่อนและสงสัยว่ามันคืออะไร ผู้เรียบเรียงเองก็เป็นหนึ่งในผู้สนใจและก�าลังติดตามหาข้อมูลเพิ่มเติมในฐานะที่เป็น
บุคคลากรทางการแพทย์ เมื่อมีโอกาสจึงน�าข้อมูลมาแบ่งปันและเรียนรู้ร่วมกัน แต่เนื่องจากค�าศัพท์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องเป็นศัพย์ทางการแพทย์
ซึ่งเป็นชื่อเฉพาะบางครั้งถ้าแปลแล้วอาจจะเข้าใจยากกว่าการไม่แปล จึงขอให้ผู้อ่านพยายามท�าความเข้าใจไปด้วยกันนะครับ
มณีแดง หรือชื่อภาษาอังกฤษคือ RED-GEMs ย่อมาจาก REjuvenating DNA by GEnomic Stability Molecules เป็นผล
จากการต่อยอดการพบ "กลไกต้นน�้าของความชรา" บริเวณรอยแยก (youth-DNA-gap) ตรงจุดที่มีดีเอ็นเอแมดทิเลชัน (DNA
methylation) และเป็นที่มาของชื่อ “โมเลกุลมณีแดง” ซึ่งเป็นผลงานวิจัยโดยทีมวิจัยของ ศ.นพ.อภิวัฒน์ มุทิรางกูร หัวหน้าภาควิชา
กายวิภาคศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และคณะ เป็นนวัตกรรมต้านเซลล์ชรา จากการทดสอบในสัตว์ทดลอง
ก่อนจะเตรียมท�าการทดลองในมนุษย์กลางปีนี้ เพื่อความปลอดภัยของการฉีดมณีแดงให้กับกลุ่มเป้าหมายของการวิจัย และต่อยอด
สู่การผลิตออกจ�าหน่ายให้กับผู้สนใจ เร็วสุดในปี พ.ศ.๒๕๖๗
กลไกการท�างานของโมเลกุลมณีแดงย้อนวัย และ DNA แก่ชรา การค้นพบ “Replication independent endogenous
DNA double strand breaks 1” ซึ่งมีลักษณะเป็นข้อต่อดีเอ็นเอ (DNA gap) ที่มีปริมาณน้อยในเซลล์ชรา เป็นกุญแจดอกส�าคัญที่ไข
ความรู้สู่การต้านวัยชรา “ในดีเอ็นเอจะมีรอยแยก (Youth DNA Gap) อยู่บริเวณที่มีดีเอ็นเอแมดทิเลชัน (DNA methylation) อันเป็น
ที่มาของโมเลกุลมณีแดง ซึ่งมีบทบาทในการช่วยปกป้องดีเอ็นเอและป้องกันความแก่ชราในยีนส์” ศ.นพ.อภิวัฒน์ อธิบาย “เมื่อมนุษย์
อายุมากขึ้น รอยแยกดีเอ็นเอจะลดลง ท�าให้เกิดแรงตึงทั่วสายของดีเอ็นเอ ดีเอ็นเอไม่สามารถหมุนตัวได้อย่างปกติและถูกท�าลาย
ได้ง่าย เราจึงพบรอยโรคในดีเอ็นเอของเซลล์ที่แก่ชราแล้วเยอะขึ้น ซึ่งรอยโรคดีเอ็นเอนี้จะส่งสัญญาณให้เซลล์หยุดการแบ่งตัว
ตามปกติ และเข้าสู่ความแก่ชรา รวมถึงอาจน�าไปสู่การกลายพันธุ์และมะเร็งได้”
โมเลกุลมณีแดงมีคุณสมบัติในการย้อนวัย
ที่ดีเอ็นเอโดย “โมเลกุลมณีแดงช่วยเพิ่มข้อต่อ
ดีเอ็นเอ ลบรอยโรคของดีเอ็นเอ แก้ไขความชรา
ของเซลล์ได้” เป็นกลไกส�าคัญที่จะใช้แก้ปัญหา
สุขภาพในสังคมสูงวัย นอกจากนี้ ศ.นพ.อภิวัฒน์
เสริมว่ารอยโรคในดีเอ็นเอของเซลล์แก่ชรายัง
สัมพันธ์กับการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) เช่น
ความดันโลหิตสูง กระดูกผุ สมองเสื่อม รวมถึง
เป็นเหตุให้ร่างกายเสื่อมประสิทธิภาพในการ
ซ่อมแซมตัวเอง มีผลให้แผลของผู้ป่วยเบาหวาน
หรือแผลไฟไหม้หายยาก ทฤษฎีต้นน�้าของความชรา และการแก้ไขแบบเบ็ดเสร็จ
ศ.นพ.อภิวัฒน์ เล่าถึงการวิจัยโมเลกุลมณีแดงกับหนูทดลอง ๓ กลุ่ม โดยกลุ่มที่ ๑ เป็นหนูอายุ ๗ เดือน กลุ่มที่ ๒ เป็นหนูอายุ
๓๐ เดือน กลุ่มที่ ๓ เป็นหนูที่อายุ ๓๐ เดือนที่ได้รับโมเลกุลมณีแดง จากภาพผลการทดลอง นักวิจัยจะย้อมเซลล์ชราให้เป็นสีน�้าเงิน
จะเห็นว่าหนูวัย ๗ เดือนไม่ค่อยมีเซลล์ชรา ในขณะที่หนูที่ชราแล้ว (๓๐ เดือน) จะมีเซลล์ชราเต็มตับ ส่วนหนูชราที่ได้รับมณีแดงสัปดาห์ละ
๑ ครั้ง เป็นเวลา ๒ เดือน เซลล์ชราในตับจะลดลง
**นั่นหมายถึง การทดสอบมณีแดงในหนูทดลองพบว่า สามารถต้านความชรา ในหนูทดลองได้ส�าเร็จ ! **
ศ.นพ.อภิวัฒน์ เผยอีกว่า “การทดลองนี้ไม่ใช่การท�าลายเซลล์ชรา แต่เป็นการเปลี่ยนเซลล์ที่ชราแล้วให้กลับมาเป็นเซลล์ที่ท�างาน
ได้ตามปกติ นอกจากนี้ยังพบด้วยว่าสมองของหนูชราที่ได้รับมณีแดงกลับมาดีขึ้น”
ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๕ เล่มที่ ๘ เดือน สิงหาคม พ.ศ.๒๕๖๖ หน้า ๘

