Page 21 - nmdNewsletter-6110
P. 21
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
การพัฒนาสมอง
ให้มีสมรรถนะสูง
โดย น.ต.หญิง เบญจภัค สางห้วยไพร กองเวชกรรมป้องกัน พร.
การพัฒนาสมองให้มีสมรรถนะสูง ๑๒ ประการ ได้กล่าวถึงกุญแจสำาคัญไป ๙ ประการแล้ว ได้แก่ โภชนาการ การออก
กำาลังกาย การนอนหลับ การเพิ่มศักยภาพให้สมอง จุดรวมความสนใจ กรอบความคิด การรักษาสมดุลจากความเครียด ฝึกสติ
และความสามารถในการเปลี่ยนแปลง ในฉบับนี้จะกล่าวถึง กุญแจสำาคัญประการที่ ๑๐
กุญแจสำาคัญประการที่ ๑๐ คือ นวัตกรรม : ความอยากรู้อยากเห็นนำาพาไปสู่ความรู้แจ้งและความคิดเชิงนวัตกรรม
ข้อเท็จจริงน่ารู้เกี่ยวกับการใช้ความคิดในที่ทำางานเชิงสร้างสรรค์นวัตกรรมและพัฒนาสู่การรู้แจ้ง ได้แก่
๑. สมองของมนุษย์เรานั้นแบ่งตามหน้าที่การทำางานออกเป็นสองซีก แต่การใช้สมองทั้งสองซีกอย่างสมดุลกันนั้นจะ
ช่วยให้เรามีมุมมองที่สมบูรณ์เกี่ยวกับเรื่องใดๆ ในโลกของเรา
๒. ความรู้แจ้งถือเป็นความสามารถของสมองที่จะเชื่อมโยงเรื่องราวหรือแนวคิดต่างๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกันมาก่อนตั้งแต่
๒ เรื่องขึ้นไป ให้เกิดความเข้าใจในรูปแบบใหม่อย่างลึกซึ้งที่คิดตกผลึกออกมาเอง ยกตัวอย่าง เช่น ความคิดที่จับเอาแมวหน้าบึ้งที่
ผิดจากแมวทั่วไป (grumpy cat) มาใส่มุกตลกและแชร์ในอินเทอร์เน็ตที่ชาวสังคมออนไลน์เรียกกันว่ามีม (meme) จนได้ดิบได้ดี
และมีแฟนเพจเป็นล้านคน ความคิดที่ตกผลึกได้นี้เรียกว่า เปลี่ยนจากการเปลี่ยนรูปร่างการเชื่อมต่อเซลล์ประสาทจนเกิดเป็นเส้น
ทางใหม่ๆ (brain plasticity) ที่นำามาซึ่งโอกาสต่าง ๆ มากมาย ช่วงเวลาของความรู้แจ้งจะเกิดขึ้นในตอนที่มีการสร้างเส้นทางการ
เชื่อมต่อเซลล์ประสาทใหม่นั่นเอง
๓. ความคิดสร้างสรรค์สามารถเกิดขึ้นมาได้ในสภาวะแวดล้อมที่เหมาะสม กล่าวคือ สภาวะที่กระตุ้นให้มีการตรึกตรอง
ความคิดที่มีอยู่ภายในใจ และเป็นตัวปลดปล่อยความคิดที่ยึดติดหรือหมกมุ่นอยู่กับเรื่องใดๆ ออกไป
๔. สมองคนเรามีแนวทางที่เป็นไปได้ในการคิดแก้ไขปัญหาอยู่ ๒ แนวทาง กล่าวคือ แนวทางแบบการรู้แจ้ง (insight
– สร้างแนวคิดใหม่ที่ยังไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน) หรือแนวทางการใช้ตรรกะ (logic – เหตุและผลจากหลักการและทฤษฎีที่มีอยู่)
ความยืดหยุ่นทางความคิดถือเป็นความสามารถของสมองที่จะสลับเปลี่ยนการใช้แนวทางการแก้ไขปัญหาทั้งสองแนวทางอย่าง
คล่องแคล่ว โดยพิจารณาว่าแนวทางใดที่สมองใช้แล้วจะให้ผลที่ดีที่สุดสำาหรับสถานการณ์ปัญหาอย่างหนึ่ง
การคิดด้วยสมองทั้งสองซีกพร้อมกัน
ข้อแตกต่างระหว่างสมองสองซีกที่เชื่อมต่อกันด้วย corpus callosum (มัดเส้นใยขนาดใหญ่ที่เชื่อมต่อสมองทั้งสองซีก
เข้าด้วยกัน) Robert Istyle อธิบายว่า สมองซีกขวาจะทำาความเข้าใจเกี่ยวกับบริบทและภาพรวม ส่วนสมองซีกซ้ายจะใส่ใจอยู่กับ
รายละเอียดต่าง ๆ ดังแสดงในภาพ
ที่มาของภาพ : https://www.google.co.th/search?q=การทำางานของสมองซีกซ้ายและซีกขวาสร้างสรรค์หรือเสียสติ
ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๐ เล่มที่ ๑๐ เดือน ตุลาคม พ.ศ.๒๕๖๑ หน้า ๑๓
