Page 14 - 01-05-62
P. 14
ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter
ภาวะเบาหวานขึ้นจอตา
โดย น.อ.หญิง ภัทรพร ศิรามพุช กองจักษุกรรม รพ.สมเด็จพระปิ่นเกล้า พร.
(เอกสารประกอบการบรรยาย “งานวันเบาหวานโลก” ๑๖ พ.ย.๖๑ )
เบาหวานขึ้นจอตา คือ เบาหวานขึ้นจอตาหรือจอตาเสื่อมจากเบาหวาน
เป็นผลระยะยาวจากการเปลี่ยนแปลงของเส้นเลือดขนาดเล็กทั่วร่างกาย แบ่งเป็น
๒ ระยะ ได้แก่
๑. เบาหวานขึ้นจอตาระยะแรก (Non proliferative diabetic retinopathy)
ประมาณ ๘๐% ของผู้ป่วยระยะนี้ไม่มีการมัวลงของสายตา ในกรณีที่ระดับน�้าตาล
ในเลือดไม่คงที่อาจมีผลให้ก�าลังสายตาเปลี่ยนแปลงบ่อย ในระยะนี้จะสามารถตรวจพบ
ได้โดยการวินิจฉัยของจักษุแพทย์เท่านั้น
ความผิดปกติที่ตรวจพบได้ในระยะนี้ได้แก่
- ผนังเส้นเลือดบางส่วนโป่งพองเป็นกระเปาะ
- มีจุดเลือดออก จุดน�้าเหลืองที่จอประสาทตา
- จอประสาทตาบวม เกิดจากเลือดหรือน�้าเหลืองซึมผ่านผนังเส้นเลือด
ที่เปราะบางมาสะสมที่จอประสาทตา
๒. เบาหวานขึ้นจอตาระยะรุนแรง (Proliferative diabetic retinopathy) เกิดขึ้นเมื่อเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงจอตาอุดตัน
มากขึ้น ในระยะนี้ผู้ป่วยจะมีสายตามืดมัวลงจนอาจสูญเสียการมองเห็นในที่สุด ระยะนี้ผู้ป่วยต้องได้รับการดูแลจากแพทย์ทันที
ความผิดปกติที่ตรวจพบได้ในระยะนี้ได้แก่
- มีเส้นเลือดผิดปกติงอกใหม่จากขั้วประสาทตาหรือผิวจอตา
- เกิดพังผืดบนจอตา
- หลอดเลือดงอกใหม่บนผิวหน้าของม่านตา ท�าให้เกิดโรคต้อหินแทรกซ้อนชนิดรุนแรง
การตรวจวินิจฉัยโรค
- จักษุแพทย์จะตรวจตาโดยการหยอดยาขยายม่านตา
- ยาขยายม่านตาท�าให้ตามัวลงและสู้แสงไม่ได้ ประมาณ ๔ - ๖ ชั่วโมง
- ผู้ป่วยจึงไม่ควรขับรถมาเอง
การรักษา
๑. การเฝ้าระวังอาการ ๒. การยิงเลเซอร์
๓. การฉีดยาเข้าวุ้นตา ๔. การผ่าตัด
การป้องกันโรค
๑. ผู้ป่วยเบาหวานไม่ว่าจะมีเบาหวานขึ้นจอประสาทตาหรือไม่ ต้องควบคุมระดับน�้าตาล ความดันโลหิต และระดับ
ไขมันในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่แพทย์ก�าหนดอย่างสม�่าเสมอ
๒. ผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นเบาหวานทุกคนต้องเข้ารับการตรวจจอตาโดยจักษุแพทย์
๓. ผู้ป่วยตั้งครรภ์ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นเบาหวานต้องเข้ารับการตรวจจอตาโดยจักษุแพทย์ทุกสามเดือน
๔. ผู้ป่วยเบาหวานจะต้องมาตรวจตาตามระยะที่จักษุแพทย์ก�าหนดทุกครั้ง แม้ว่าไม่มีอาการผิดปกติทางสายตา
๕. เมื่อผู้ป่วยเบาหวานมีอาการผิดปกติในการมองเห็นเช่น มีจุดด�าลอยไปมาในตา ตามัวลงมาก ควรรีบพบจักษุแพทย์
แม้ว่ายังไม่ถึงก�าหนดนัด
หน้า ๙ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๑ เล่มที่ ๕ เดือน พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๖๒
