Page 26 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน ตุลาคม ๒๕๖๖

ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter

นิ้วชี้คล�าด้านข้างลิ้นทั้งสองข้างว่ามีเนื้อเยื่อแข็งเกิดขึ้นไหม จากนั้นตรวจด้านใต้ลิ้น และคล�าลิ้นโดยทั่วไปว่ามีความผิดปกติหรือไม่

๒.๖ ตรวจพื้นช่องปาก ในขณะที่ผู้ป่วยยกลิ้นอยู่ สังเกตสี ความแข็ง การบวม แผล หรือความผิดปกติอื่นๆ ความผิดปกติ
จะชัดเจนขึ้นหากใช้ผ้าก๊อซเช็ดพื้นช่องปากให้แห้ง ใช้มือทั้งสองข้างคล�าตรวจบริเวณพื้นช่องปาก โดยมือหนึ่งอยู่ใต้คาง และใช้
นิ้วมืออีกข้างคล�า

๒.๗ ตรวจเพดานปาก โดยให้ผู้ป่วยอ้าปากกว้าง และศีรษะเอนไปด้านหลัง ใช้กระจกส่องปากกดลิ้นลง ตรวจทั้ง
บริเวณเพดานแข็งและเพดานอ่อน
เนื่องจากมะเร็งช่องปากมักพบบริเวณข้างลิ้นและพื้นช่องปาก ควรให้ความสนใจในบริเวณดังกล่าวเป็นพิเศษ ทั้งนี้ควรแจ้ง
ผู้ป่วยระหว่างการตรวจทุกครั้งว่าขณะนี้ก�าลังตรวจอะไรอยู่ และให้ผู้ป่วยถอดฟันปลอมถอดได้ และรีเทนเนอร์ก่อนการตรวจ

ทุกครั้ง บันทึกสิ่งที่ตรวจพบโดยละเอียด รวมถึง ให้ความรู้แก่ผู้ป่วยเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพช่องปาก
สรุปว่าการตรวจหาและเฝ้าระวังโรคได้ตั้งแต่เนิ่นๆ จะมีผลดีกว่าการ early detection สังเกตการเกิดโรค หากมี
รอยโรคสีขาว หรือ สีแดงในปาก อาจเป็นจุดเริ่มต้นที่ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ เพราะมีโอกาสเปลี่ยนแปลงไปเป็นมะเร็ง

ในช่องปากได้ โดยการเกิดโรคก็จะด�าเนินต่อไปเรื่อยๆ ดังนั้นถ้าเราตรวจพบรอยโรคตั้งแต่ระยะเริ่มต้นจะเพิ่มอัตราการมีชีวิตรอด
ในระยะเวลา ๕ ปี (five year survival rate) จากโรคมะเร็งได้ เช่น ถ้าเราพบมะเร็งในระยะ ๑ อัตราการมีชีวิตรอด ในระยะเวลา
๕ ปี ประมาณร้อยละ ๗๐ แต่ถ้าเราพบในระยะที่ ๔ (ระยะสุดท้าย) อัตราการมีชีวิตรอด ในระยะเวลา ๕ ปี จะเหลือประมาณ

ร้อยละ ๓๕ นั่นเองค่ะ ดังนั้นควรเฝ้าสังเกตอาการ และมาตรวจสุขภาพช่องปากกันเป็นประจ�านะค่ะ จะได้รับการรักษาตั้งแต่
ในระยะแรกๆ จะท�าให้มีโอกาสหายขาดจากโรคสูงขึ้นค่ะ

เอกสารอ้างอิง
๑. Silverman, S.Jr. Oral cancer (American Cancer Society Atlas of Clinical Oncology) ๒๐๐๓.
๒. Bsoul, S.A., Huber, M.A., and Terezhalmy, G.T. Squamous cell carcinoma of the oral tissues: a comprehensive review for oral healthcare
providers. J Contemp Dent Pract ๖(๒๐๐๕): ๑-๑๖.
๓. Neville, B.W., Damm, D.D., Allen, C.M., and Bouquot, J.E. Oral & maxillofacial pathology. India: Replika, ๒๐๐๒.
๔. Zakrzewska, J.M. Fortnightly review: oral cancer. Bmj ๓๑๘(๑๙๙๙): ๑๐๕๑-๑๐๕๔.
๕. Perez-Ordonez, B., Beauchemin, M., and Jordan, R.C. Molecular biology of squamous cell carcinoma of the head and neck. J Clin Pathol
๕๙(๒๐๐๖): ๔๔๕-๔๕๓.
๖. Iamaroon, A., et al. Analysis of ๕๘๗ cases of oral squamous cell carcinoma in northern Thailand with a focus on young people. Int J Oral
Maxillofac Surg ๓๓(๒๐๐๔): ๘๔-๘๘.
๗. Chindavijak, S. Micrometastasis and recurrent neck node in supraomohyoid neck dissection field. J Med Assoc Thai ๘๘(๒๐๐๕): ๑๒๘๗-
๑๒๙๒.
๘. อะนัฆ เอี่ยมอรุณ มะเร็งช่องปาก เชียงใหม่: คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, ๒๕๔๘.
๙. Lippman, S.M., and Hong, W.K. Molecular markers of the risk of oral cancer. N Engl J Med ๓๔๔(๒๐๐๑): ๑๓๒๓-๑๓๒๖.
๑๐. Lumerman, H., Freedman P., and Kerpel S. Oral epithelial dysplasia and the development of invasive squamous cell carcinoma. Oral
Surg Oral Med Oral Pathol ๗๙(๑๙๙๕):๓๒๑
๑๑. Richart, R.M., and Barron, B.A. A follow-up study of patients with cervical dysplasia. Am J Obstet Gynecol ๑๐๕(๑๙๖๙):๓๘๖-๙๓.
๑๒. Silverman, S., Bhargava, K., Smith, L.W., and Malaowalla. A.M. Malignant transformation and natural history of oral leukoplakia in ๕๗,๕๑๘
industrial workers of Gujarat, India. Cancer ๓๘(๑๙๗๖):๑๗๙๐-๕.
๑๓. Silverman, S.Jr., Gorsky, M., and Lozada, F. Oral leukoplakia and malignant transformation. A follow-up study of ๒๕๗ patients. Cancer
๕๓(๑๙๘๔):๕๖๓-๘.
๑๔. Reibel, J. Prognosis of oral pre-malignant lesions: significance of clinical, histopathological, and molecular biological characteristics. Crit
Rev Oral Biol Med ๑๔(๒๐๐๓):๔๗-๖๒.
๑๕. แนวทางการคัดกรองรอยโรคก่อนมะเร็ง และมะเร็งในช่องปาก: หลักการพื้นฐานส�าหรับทันตแพทย์โดยชมรมรอยโรคช่องปากแห่งประเทศไทย มกราคม ปี
๒๕๕๖
๑๖. Scully, C., and Felix, D.H. Oral medicine--update for the dental practitioner: oral cancer. Br Dent J ๒๐๐(๒๐๐๖):๑๓-๗.
๑๗. Scully, C., and Felix, D.H. Oral medicine--update for the dental practitioner. Aphthous and other common

หน้า ๑๑ ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๕ เล่มที่ ๑๐ เดือน ตุลาคม พ.ศ.๒๕๖๖