Page 11 - ข่าวสารแพทย์นาวีฉบับเดือน พฤศจิกายน ๒๕๖๖

ข่าวสารแพทย์นาวี : Naval Medical Newsletter

การปวดฟันเหตุความกดบรรยากาศในนักด�าน�้า

(Barodontalgia among divers)

ว่าที่ น.ต.หญิง พิมพ์ธีรา พิบูลทิพย์ กองทันตกรรมที่ ๒ ศทก.พร.

การด�าน�้าแบ่งตามวัตถุประสงค์เป็น ๒ ประเภท คือ การด�าน�้าเพื่อการสันทนาการ เป็นการด�าน�้าเพื่อการพักผ่อนชม

ความสวยงามใต้ท้องทะเล ซึ่งปัจจุบันได้รับความนิยมมากขึ้น และการด�าน�้าเพื่อการประกอบอาชีพ เช่น การด�าน�้าเพื่อ
ภารกิจทางทหาร (military diving) การด�าน�้าแบบอาชีพ (commercial diving) เช่น การวางท่อก๊าซหรือสายเคเบิ้ลใต้น�้า
การส�ารวจทางโบราณคดี เป็นต้น

รูปภาพแสดงการด�าน�้าเพื่อภารกิจทางทหาร (military diving)
ที่มา : facebook กองประดาน�้าและถอดท�าลายอมภัณฑ์ กองทัพเรือ
จากการศึกษาของ Taylor และคณะในปี 2003 และ Jagger และคณะในปี 2009 พบว่านักด�าน�้าในประเทศอังกฤษ
และออสเตรเลียมีอาการปวดฟันระหว่างด�าน�้าร้อยละ ๙.๒ - ๒๑.๖ ซึ่งการปวดฟันในระหว่างการด�าน�้า ถือเป็นอันตรายต่อ
ความปลอดภัยของนักด�าน�้า และอาจส่งผลให้ภารกิจในการปฏิบัติหน้าที่ล้มเหลว ดังนั้นผู้ที่จะด�าน�้า รวมถึงทันตแพทย์ควรมี

ความตระหนักและให้ความส�าคัญในการตรวจสุขภาพช่องปากและฟัน ท�าการรักษาให้เสร็จสิ้นก่อนการด�าน�้าเพื่อป้องกันไม่ให้
เกิดอาการปวดฟันระหว่างด�าน�้าซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตรายแก่ผู้ด�าน�้าได้
การเปลี่ยนแปลงของแรงดันอากาศ
การปวดฟันระหว่างการด�าน�้าเป็นความเจ็บปวดที่เกิดขึ้นเมื่อมีการ
เปลี่ยนแปลงของแรงดันในระหว่างด�าน�้า จากกฎของบอยล์ (Boyle’s Law) ปริมาตร

ของก๊าซจะแปรผกผันกับความดันเมื่ออุณหภูมิคงที่ เช่น ในสภาวะที่แรงดันอากาศ
เพิ่มขึ้นปริมาตรของก๊าซจะลดลง แต่ถ้าแรงดันอากาศลดลงปริมาตรของก๊าซจะเพิ่ม
มากขึ้น

แรงกดที่มีผลต่อนักด�าน�้าประกอบด้วย ๒ ส่วนคือ แรงดันบรรยากาศ
(atmosphere pressure) และน�้าหนักของน�้าที่อยู่เหนือตัวนักด�าน�้า (hydrostatic
pressure) โดยบนผิวน�้าทะเลมีแรงดันบรรยากาศเท่ากับ ๑ บรรยากาศ (ATA) และ
ทุกความลึก ๑๐ เมตร (๓๓ ฟุต) แรงดันจะเพิ่มขึ้น 1 ATA ดังนั้นที่ความลึก ๑๐ เมตร

รูปภาพแสดงกฎของบอยล์ (Boyle’s Law) จะมีแรงกดอากาศที่กระท�ากับนักด�าน�้าทั้งหมด 2 ATA ซึ่งเมื่อด�าน�้าลงไปลึกมากขึ้นก็
ที่มา : http://www.freedive-earth.com/learn-free- จะยิ่งมีแรงกดอากาศที่กระท�ากับนักด�าน�้ามากขึ้น
dive/boyles-law-explained-freediving
การเปลี่ยนแปลงความกดอากาศจากการด�าน�้า ก่อให้เกิดผลต่อร่างกาย
มนุษย์หลายประการ ซึ่งจ�าแนกตามลักษณะของก๊าซที่มีอยู่ในร่างกายได้ดังนี้

๑. ก๊าซซึ่งอยู่ในโพรงต่างๆ ของร่างกาย (trapped Gas) เช่น โพรงอากาศไซนัส ช่องของหูชั้นกลาง โพรงประสาทฟัน
รวมถึงช่องว่างระหว่างเนื้อฟันและวัสดุบูรณะฟันที่มีการรั่วหรือแตก โดยก๊าซที่ถูกขังอยู่ในนี้จะขยายตัวและหดตัวตามการ
เปลี่ยนแปลงของแรงดันอากาศตามกฎของบอยล์
ข่าวสารแพทย์นาวี ปีที่ ๖๕ เล่มที่ ๑๑ เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๖๖ หน้า ๗